Khí đốt EU tưởng không thừa mà thừa không tưởng

Sau khi bị Nga cắt nguồn cung khí đốt đã phụ thuộc lâu năm, Châu Âu ráo riết nhập khẩu khí tự nhiên hóa lỏng (LNG) từ khắp nơi trên thế giới để tích trữ.

Hiện tại, việc thời tiết ấm áp bất thường và mua thành công LNG khiến các cơ sở dự trữ khí đốt đã được lấp đầy ngay cả trước khi EU bật hệ thống sưởi. Dự trữ khí đốt của Châu Âu đã đầy 93,6% và Đức là 97,5%, theo dữ liệu của Cơ sở Hạ tầng Khí đốt Châu Âu (GIE).

Giá khí đốt cũng đã giảm mạnh trở lại, chưa bằng 1/3 so với mức đỉnh mùa hè.

Rủi ro vẫn còn ở phía trước vì tình hình còn phụ thuộc nhiều vào thời tiết. Chỉ cần một đợt rét đột ngột cũng sẽ kiến ​​Châu Âu phải dùng đến khí đốt dự trữ. Trong khi đó, các chính phủ vẫn đang lo ngại cơ sở hạ tầng năng lượng bị phá hoại có thể ảnh hưởng đến thị trường. Nhưng ít nhất đến cuối tháng 10, tình hình ở Châu Âu tốt hơn nhiều so với kỳ vọng của các nhà hoạch định chính sách.

Bloomberg dẫn lời ông Giacomo Masato - nhà phân tích hàng đầu và nhà khí tượng học cao cấp tại công ty năng lượng Illumia của Italia - cho biết, tình trạng dư thừa khí đốt ở Châu Âu dự kiến ​​sẽ kéo dài đến ít nhất tháng 12. Không có khả năng Châu Âu sẽ chứng kiến ​​một đợt lạnh kéo dài vào tháng 11.

Nguồn cung khí đốt từ Nga đã bị thu hẹp kể từ năm ngoái. Đến mùa hè vừa rồi, lượng khí đốt qua đường ống Nord Stream bị dừng hẳn trước khi một số vụ nổ làm hỏng đường ống này vào tháng trước. Thời tiết ôn hòa đang giúp hạn chế nhu cầu tại Châu Âu nhưng các nhà hoạch định chính sách lo ngại rằng giá khí đốt thấp hơn - so với mức tăng đột biến vào mùa hè - sẽ thúc đẩy tiêu thụ cao hơn khi nhiệt độ giảm.

Giá khí đốt đang ở mức gần thấp nhất kể từ tháng 6, mặc dù giá cả thị trường vẫn còn nguy cơ tiềm ẩn. Hợp đồng kỳ hạn tháng 2 đang được giao dịch ở mức cao hơn 44% so với tháng 11, và giá cho mùa đông tới cũng cao hơn, cho thấy các vấn đề về nguồn cung dự kiến ​​vẫn tiếp diễn.

Tất cả điều đó có nghĩa là giảm tiêu thụ, kể cả trong bối cảnh giá thấp, vẫn là điều cần thiết. Theo Timera Energy, mức giảm nhu cầu khí đốt trong năm 2022 ước tính vào khoảng 7-9%, chủ yếu là do các hộ tiêu thụ công nghiệp lớn đóng cửa. Tuy nhiên, con số này không đạt được mục tiêu 15% của EU.

Các nhà phân tích tại Timera cho biết: “Khả năng của Châu Âu tránh được khủng hoảng điện và khí đốt trong hai năm tới phụ thuộc rất nhiều vào mức độ giảm nhu cầu của châu lục. Chúng tôi nghĩ rằng cuộc khủng hoảng còn lâu mới kết thúc".

Mặc dù việc Châu Âu lấp đầy dự trữ tới 93,6% và Đức là 97,5% đã phần nào khiến thị trường nhẹ nhõm, nhưng ở Đức chỉ đủ đáp ứng nhu cầu trong hai tháng thời tiết lạnh hơn, vì vậy Châu Âu vẫn cần tiếp tục mua LNG.

Nhưng thời tiết có vẻ sẽ ôn hòa hơn bình thường vào tháng 11, theo mô hình thời tiết của Bloomberg.

Còn bây giờ, tàu vẫn tiếp tục cập bến. Tây Bắc Âu sẽ nhận 82 tàu chở LNG trong tháng này, nhiều hơn 19% so với tháng 9. Tình hình này có thể kéo dài đến giữa tháng 1, theo Oystein Kalleklev, giám đốc điều hành hãng tàu chở LNG Flex LNG của Na Uy.

Chỉ số của Bloomberg về tàu chở dầu trên biển từ 20 ngày trở lên đã tăng lên mức cao nhất kể từ ít nhất năm 2017. Tuần trước, hãng Enagas SA của Tây Ban Nha cảnh báo có thể cần giới hạn số lượng vì nước này còn rất ít chỗ để tích trữ.

Khi giá khí đốt giảm, nhu cầu từ Châu Á có thể tăng lên và Nga vẫn có thể chấm dứt cung cấp khí đốt qua Ukraina. Cả hai đều sẽ gây thêm áp lực tăng giá và cũng khiến việc tích trữ hàng hóa trở nên khó khăn hơn trong năm tới.

Trong khi đó, các bộ trưởng năng lượng Châu Âu cũng đang thảo luận về giá trần khí đốt tạm thời. Một trong những lập luận chính phản đối biện pháp này là nó có thể khiến Châu Âu gặp khó khăn hơn trong việc tiếp tục mua LNG trong mùa đông này.

Katja Yafimava - nhà nghiên cứu cấp cao tại Viện Nghiên cứu Năng lượng Oxford - cho hay: “Khi nhiệt độ bắt đầu giảm và các kho dự trữ cạn kiệt, sự mất cân đối cung - cầu khiến giá cao hơn, dẫn đến áp lực lạm phát hơn nữa. Vấn đề này có thể trở nên nghiêm trọng hơn trong mùa đông tới".