Ông Rishi Sunak được bổ nhiệm làm Thủ tướng Anh

Ông Rishi Sunak đã ngay lập tức bắt tay vào việc bổ nhiệm nội các mới và xúc tiến giải quyết cuộc khủng hoảng kinh tế hiện nay. Tối 25-10 (theo giờ Việt Nam), ông Dominic Raab được thông báo sẽ đảm nhận cương vị Phó thủ tướng kiêm Bộ trưởng Tư pháp, trong khi ông Jeremy Hunt sẽ giữ vai trò Bộ trưởng Tài chính.

Cùng ngày, ông Sunak đã có bài phát biểu đầu tiên trên cương vị Thủ tướng Anh. Ông khẳng định nước Anh đang đối mặt với một cuộc khủng hoảng kinh tế sâu sắc. Hậu quả của dịch Covid-19 vẫn còn kéo dài. Cuộc xung đột ở Ukraine đã làm mất ổn định thị trường năng lượng và chuỗi cung ứng trên toàn thế giới. “Bà Truss đã không sai khi muốn cải thiện tốc độ tăng trưởng của đất nước. Đó là một mục đích cao cả và tôi ngưỡng mộ nỗ lực của bà ấy để tạo ra sự thay đổi. Nhưng đã có một số sai lầm”, ông Sunak nói.

 Ông khẳng định sẽ nỗ lực làm việc chăm chỉ để giành được lòng tin của người dân, đồng thời cho biết mình có thể sẽ phải đưa ra “một số quyết định khó khăn” với tư cách là Thủ tướng, trước tình hình kinh tế hiện tại của đất nước.

Vua Charles III (bên trái) và ông Rishi Sunak trong buổi tiếp kiến tại Cung điện Buckingham, London. Ảnh: AP

Trước đó một ngày, Chủ tịch Ủy ban 1922, ông Graham Brady tuyên bố cựu Bộ trưởng Tài chính Anh Sunak trở thành lãnh đạo Đảng Bảo thủ nước này. Ông Brady cho biết ông Sunak là ứng cử viên duy nhất đạt đủ số phiếu ủng hộ tranh cử lãnh đạo. Điều này đồng nghĩa với việc ông sẽ trở thành Thủ tướng thứ 57 của Anh.

Ở tuổi 42, ông Rishi Sunak là Thủ tướng trẻ nhất xứ sương mù trong hơn 200 năm qua, đồng thời là Thủ tướng da màu đầu tiên lãnh đạo đất nước. Trong bài phát biểu trước các nghị sĩ Đảng Bảo thủ, ông đã khẳng định ưu tiên hàng đầu là bảo đảm ổn định kinh tế, tiếp đó là thực hiện các cam kết của Đảng Bảo thủ trong cuộc bầu cử năm 2019. Bên cạnh đó, ông cũng tuyên bố sẽ nỗ lực củng cố sự đoàn kết trong nội bộ đảng cầm quyền.

Lên nắm quyền trong bối cảnh nước Anh đang đối mặt với những thách thức nghiêm trọng, tân Thủ tướng Sunak phải nhanh chóng tìm lời giải cho những bài toán khó, gồm ổn định nội bộ, giải quyết khủng hoảng tài chính công, kiềm chế lạm phát đang leo thang, hóa đơn năng lượng tăng vọt và nguy cơ thiếu điện trong năm 2023, vấn đề thực thi Nghị định thư Bắc Ireland, xung đột Nga-Ukraine...

Áp lực kêu gọi tổng tuyển cử trước thời hạn cũng đang ngày càng gia tăng. Các đảng đối lập như Công đảng, Dân chủ Tự do, Dân tộc Scotland đã tuyên bố cần tiến hành ngay cuộc tổng tuyển cử trước thời hạn, do những yếu kém về kinh tế kéo dài mà Đảng Bảo thủ đã gây ra cho nước Anh và ông Sunak không có được sự ủy thác thông qua bầu cử của cử tri cả nước.

Ngoài ra, việc kiện toàn nội các cũng sẽ là bước đi quan trọng đầy khó khăn để tân Thủ tướng Sunak bảo đảm được ổn định, thống nhất và cân bằng lợi ích giữa các phe nhóm trong đảng, tránh lặp lại tình trạng hình thành các nhóm nghị sĩ cản trở việc hoạch định chính sách và gây chia rẽ trong đảng.

"Ông ấy có tài năng, sự chính trực và sự khiêm tốn cần thiết để mang lại cho chúng tôi một khởi đầu mới”, nghị sĩ Đảng Bảo thủ Gavin Williamson viết trên mạng xã hội Twitter. Các chuyên gia phân tích chính trị và tài chính cũng ca ngợi năng lực và tầm nhìn xa về kinh tế của ông Sunak. Ngay từ khi còn trong cuộc đua với bà Truss để tranh vị trí lãnh đạo Đảng Bảo thủ, kế nhiệm ông Boris Johnson làm Thủ tướng Anh, ông Sunak đã sớm cảnh báo các chính sách dựa vào nợ công để cắt giảm thuế của bà Truss là sai lầm. Cảnh báo đó đã trở thành sự thực, thể hiện qua những diễn biến rối ren trên thị trường, đồng bảng Anh mất giá, nợ trái phiếu chính phủ tăng mạnh sau khi chính phủ công bố chính sách trên.

Có thể nói, tân Thủ tướng Sunak phải đối mặt với những thách thức lớn khi lên nắm quyền, nhưng đây cũng là cơ hội để nhà lãnh đạo này thể hiện năng lực. Giải quyết được các vấn đề này sẽ mang ý nghĩa sống còn, quyết định tương lai, không chỉ của ông Sunak mà còn của cả Đảng Bảo thủ cầm quyền.

LAN HẠ