Gỡ rào cản cho lao động trẻ trước các cơ hội việc làm

Nhiều rào cản với lao động trẻ

Thời điểm này, học viên, sinh viên các trường cao đẳng, đại học đã tốt nghiệp và bắt đầu tìm kiếm việc làm, điều này tạo ra cơ hội tuyển dụng dồi dào nguồn nhân lực trẻ, chất lượng cao cho các doanh nghiệp, nhưng cũng đồng thời tăng áp lực cạnh tranh trên thị trường lao động, đặc biệt với nhóm lao động trẻ.

Nói về vấn đề này, ông Vũ Quang Thành, Phó Giám đốc Trung tâm Dịch vụ việc làm Hà Nội nêu, có nhiều rào cản khiến lao động trẻ có thể gặp khó khăn khi tìm việc, đơn cử như thiếu kinh nghiệm.

Một nguyên nhân nữa được Phó Giám đốc Trung tâm Dịch vụ việc làm Hà Nội chỉ ra, đó là thị trường lao động tại đô thị lớn như Hà Nội tập trung đông đảo lao động trẻ từ nhiều địa phương, trong khi số lượng cơ hội việc làm chất lượng cao có giới hạn, dẫn đến sự cạnh tranh việc làm gay gắt và nguyên nhân thứ ba là nhiều bạn trẻ thiếu định hướng nghề nghiệp rõ ràng, chọn ngành học hoặc công việc theo xu hướng mà chưa cân nhắc đến khả năng cá nhân và nhu cầu xã hội, vì vậy dễ gặp trở ngại trong quá trình tìm việc.

Theo số liệu thu thập của Trung tâm Dịch vụ việc làm Hà Nội, có 88,25% ứng viên tìm việc nằm trong độ tuổi từ 25 tuổi trở lên. Cùng với yêu cầu về kinh nghiệm, hiện các doanh nghiệp cũng yêu cầu cao về bằng cấp và chứng chỉ và điều này cũng là một rào cản cho lao động trẻ mới ra trường hoặc không có điều kiện học hành.

Số liệu cho thấy, trên 60% nhu cầu tuyển dụng trong tháng 8 tại Hà Nội yêu cầu người lao động có trình độ từ cao đẳng trở lên. Ngoài ra, một số ngành nghề yêu cầu các kỹ năng đặc biệt mà lao động trẻ có thể chưa có như kỹ năng lãnh đạo, kỹ năng quản lý…Đây là những kỹ năng quan trọng cần đúc kết qua quá trình làm việc kéo dài.

Tuy nhiên, vẫn theo ông Thành, song song với nhu cầu tìm việc của người lao động, nhiều doanh nghiệp cũng đang tích cực tuyển dụng để bổ sung nhân lực cho giai đoạn cuối năm, trong đó có cả những vị trí dành cho ứng viên chưa có kinh nghiệm.

Về điều này, đại diện doanh nghiệp, ông Nguyễn Văn Hợi, chuyên viên phòng nhân sự Công ty CPKT Sigma cho hay, doanh nghiệp đang tuyển dụng các vị trí kỹ sư (mức lương từ 25 triệu đồng/tháng) và công nhân kỹ thuật (từ 12 triệu đồng/tháng).

“Chúng tôi không đặt nặng kinh nghiệm mà ưu tiên những ứng viên có thái độ tích cực, tinh thần cầu tiến. Với các vị trí kỹ thuật, công ty có chương trình đào tạo nội bộ để hỗ trợ người mới bắt đầu”, ông Hợi thông tin.

Về phía lao động trẻ đi tìm việc, em Trần Mỹ Hạnh (sinh năm 2002, phường Cầu Giấy, Hà Nội) tham dự phiên giao dịch việc làm do Trung tâm Dịch vụ việc làm Hà Nội tổ chức cho biết, em vừa tốt nghiệp ngành Thiết kế đồ họa một trường cao đẳng tại phường Cầu Giấy, sau vòng phỏng vấn trực tiếp với nhà tuyển dụng, Hạnh được một doanh nghiệp tại phường Láng tuyển dụng với mức lương khởi điểm 9 triệu đồng/tháng.

“Em đi làm từ năm thứ 2, có kinh nghiệm và hiện vẫn cộng tác với các đơn vị theo hình thức gói công việc. Khi đi ứng tuyển, em mang theo file sản phẩm cho nhà tuyển dụng xem. Thật may mắn khi các sản phẩm của em đang thiết kế trùng với nhu cầu của nhà tuyển dụng nên em được tuyển dụng ngay”, Hạnh chia sẻ may mắn về cơ hội việc làm vừa trúng tuyển.

Trong khi đó, chưa may mắn như Hạnh, em Đỗ Phương Thanh, tốt nghiệp Đại học Phenikaa với tấm bằng loại giỏi (sinh năm 2003, ở phường Yên Nghĩa, Hà Nội) tuy chưa tìm được việc nhưng em vẫn tự tin sẽ sớm xin được việc làm ổn định.

“Em miệt mài gửi hồ sơ đi nhiều nơi trong mấy tháng qua mà em vẫn chưa tìm được việt làm. Các nhà tuyển dụng từng gọi phỏng vấn đều có chung nhận định là em đang “thiếu kinh nghiệm thực tế”. Qua đó, em rút ra một điều là những kiến thức được học trong nhà trường chỉ là một phần. Quan trọng hơn, thị trường lao động đòi hỏi ứng viên phải tốt cả về thực hành, và đáp ứng được ngay đòi hỏi của công việc”, Thanh đúc rút.

Trên đây chỉ là hai trong số rất nhiều người lao động trẻ gặp khó khăn trong quá trình tìm kiếm việc làm, tuy nhiên vẫn ông Vũ Quang Thành lưu ý, điều này vẫn cho thấy lực lượng lao động trẻ đang gặp nhiều khó khăn khi tham gia thị trường việc làm, do sự chênh lệch giữa đào tạo và nhu cầu thực tế của doanh nghiệp vẫn còn khá lớn; chưa đáp ứng được các yêu cầu về kỹ năng chuyên môn, ngoại ngữ, công nghệ cũng như kỹ năng mềm.

Chủ động hơn trong việc chuẩn bị hành trang nghề nghiệp

Có một thực tế, trước làn sóng cắt giảm nhân sự tại nhiều doanh nghiệp hiện nay, không ít lao động trẻ vừa ra trường cũng như số lao động trẻ đã có việc làm và phải chịu cảnh mất việc cũng đã nhanh chóng thích nghi, chủ động tìm kiếm cơ hội mới khác thay vì bị động chờ đợi.

Đinh Mạnh Hùng 24 tuổi (Bắc Ninh) vừa kết thúc 2 năm làm việc tại một công ty điện tử sau đợt tinh giản nhân sự. Không để thời gian trôi qua lãng phí, Hùng đã nhanh chóng cập nhật hồ sơ và tham gia các phiên giao dịch việc làm để tìm việc mới.

“Ban đầu, tôi sốc và hụt hẫng. Nhưng chỉ sau một ngày, tôi bắt đầu tìm kiếm việc mới qua các nền tảng trực tuyến và tham khảo các kênh tuyển dụng trực tiếp”, bạn Hùng chia sẻ.

Tương tự, chị Đậu Thị Phương (25 tuổi), nguyên là nhân viên điều phối tại một doanh nghiệp logistics cho biết, đã thất nghiệp gần một tháng và đang nỗ lực tìm việc mới. “Tôi sẵn sàng học thêm kỹ năng hoặc chuyển hướng sang lĩnh vực khác nếu phù hợp và có cơ hội phát triển”, Phương nói.

Từ góc độ doanh nghiệp, bà Nguyễn Thị Thu Trang, phụ trách kinh doanh của một coogn ty dệt may cho biết: “Tuỳ từng vị trí mà chúng tôi sẽ tuyển dụng nhân sự phù hợp, và doanh nghiệp cũng chú trọng tuyển lao động trẻ, tùy từng vị trí sẽ tiến hành đào tạo lại nếu chưa có kinh nghiệm, tuy nhiên đối với các vị trí quản lý từ cấp cơ sở trở lên, chúng tôi thường ưu tiên nhân sự có kinh nghiệm, sự chững chạc và tính ổn định, không nhảy việc”.

Thông tin này của doanh nghiệp cũng phần nào cho thấy lao động trẻ gặp nhiều khó khăn hơn trong quá trình tìm kiếm việc làm.

Để góp phần tháo gỡ những rào cản tìm việc cho lao động trẻ, nhiều chuyên gia cho rằng cần có những giải pháp đồng bộ. Ngoài việc nâng cao chất lượng đào tạo nghề cho người lao động của các cơ sở đào tạo thì sự chủ động nâng cao trình độ, kỹ năng của bản thân người lao động là rất cần thiết.

Song song đó, việc nâng cao năng lực ngoại ngữ, kỹ năng số, tư duy sáng tạo và kỹ năng mềm cũng rất quan trọng. Chẳng hạn như kỹ năng kỹ thuật và công nghệ cần chú trọng, bởi công nghệ đang thay đổi nhanh chóng, việc nắm vững kỹ năng kỹ thuật và công nghệ mới sẽ giúp các bạn trẻ dễ có vị trí việc làm cho thu nhập ổn định. Điều này bao gồm sử dụng các công cụ và phần mềm mới, kiến thức về trí tuệ nhân tạo, dữ liệu lớn.

Ngoài ra, theo ông Vũ Quang Thành, lao động trẻ nên tận dụng cơ hội tham gia thực tập, làm thêm, các dự án cộng đồng hoặc nghiên cứu khoa học để rèn luyện và bổ sung kinh nghiệm.

Trong bối cảnh thị trường lao động thay đổi nhanh, các bạn trẻ cũng cần linh hoạt trong lựa chọn công việc khởi đầu, coi đó là nền tảng tích lũy, đồng thời thường xuyên cập nhật thông tin, nắm bắt xu hướng ngành nghề mới để có định hướng phù hợp, vững vàng hơn cho sự nghiệp lâu dài.