Nọc rắn có thể là "cứu tinh" cho người mắc chứng khó đông máu

Nhóm nghiên cứu vật liệu sinh học từ Viện Kỹ thuật Sinh học và Công nghệ Nano (AIBN) của Đại học Queensland, Úc, đã phát hiện ra một loại protein trong nọc độc của hai loài rắn nâu và rắn có vảy phía đông của Úc, có thể hoạt động như một chất tăng tốc hữu ích trong quá trình đông máu tự nhiên của cơ thể con người.

Gel làm lành vết thương

Khám phá này đã dẫn đến việc sáng tạo một loại gel có thể cầm máu bằng cách đông đặc ở nhiệt độ cơ thể để làm kín vết thương. Có tới 40% số ca tử vong liên quan đến chấn thương là do chảy máu không kiểm soát. Con số này cao hơn nhiều khi nói đến các quân nhân bị chảy máu nghiêm trọng trong khu vực chiến đấu. Điều kỳ diệu là thiên nhiên đã tạo ra những cơ chế tinh vi nhất, chúng ta có thể tái sử dụng chúng để cứu người khỏi chết do chảy máu không kiểm soát. Nghiên cứu cho thấy sau khi bôi gel làm từ nọc độc rắn, tình trạng mất máu ít hơn 5 lần, các cục máu đông hình thành nhanh hơn 3 lần so với quá trình tự nhiên của cơ thể. 

Các nhà nghiên cứu nói rằng điều này cũng đúng với cả những người mắc bệnh máu khó đông và những người sử dụng thuốc làm loãng máu. Cách sơ cứu ngày nay bằng các sản phẩm băng gạc thường không hiệu quả trong việc cầm máu trong trường hợp khẩn cấp. Khi chấn thương xảy ra, sự phức tạp của quá trình chữa bệnh sẽ làm quá tải khả năng kiểm soát chảy máu của cơ thể. Loại gel mới này có thể lý tưởng để điều trị các vết thương lớn. Họ hy vọng loại gel này sẽ đẩy nhanh quá trình chữa lành vết thương cần thiết cho quá trình đông máu và giảm lưu lượng máu, cuối cùng là tăng cường khả năng chữa lành vết thương lớn của cơ thể.

Con người đã phát triển một công dụng khác của nọc rắn: bảo vệ những người bị rắn cắn. Nhưng Antivenoms hay còn gọi là chất kháng nọc độc được sản xuất với số lượng rất nhỏ và chúng cũng có giá rất đắt, cho nên hầu hết mọi người đều không được tiếp cận và sử dụng. Còn một thực tế nữa là nọc rắn đã đa dạng trong những năm qua, nên rất khó sản xuất chỉ một loại nọc độc để nhắm vào tất cả các loại rắn. 

Một chất bảo vệ chống lại vết cắn của 10 loài rắn khác nhau đã khiến việc sản xuất bị đình trệ vào năm 2014, đơn giản là vì không đủ lợi nhuận để tiếp tục phát triển. Điều đó khiến  nhiều người không được bảo vệ khi bị rắn độc cắn.

Câu hỏi được đặt ra là liệu chúng ta có thể kịp thời sản xuất ra một loại thuốc kháng nọc độc hiệu quả để tránh những hậu quả khủng khiếp do rắn cắn hay không? Các nhà nghiên cứu đang tiến những bước dài để làm cho chất này trở nên hữu ích cho cuộc sống của con người nhưng họ không thể ngăn chặn tai nạn xảy ra. Liệu cải tiến mới này có thể thúc đẩy sự phát triển của antivenoms không? Hãy cùng chờ đợi.