Đừng để trẻ cô đơn trong nhà mình

Hai mẹ con mỗi người một phòng ngủ, mẹ tầng hai, con tầng bốn, vô tình hẹn nhau cứ khoảng 22 giờ 30 phút là lên tán gẫu trên mạng. Câu chuyện kết thúc sau khoảng 3 tháng khi hai “người tình ảo” hò hẹn nhau ra một quán cà phê lãng mạn dành cho các đôi uyên ương vào một buổi tối cuối tuần.

Lúc “chạm trán” nhau, mặt người mẹ bỗng biến sắc vì cảm thấy tội lỗi, còn cậu con trai thì ngáo ngơ vì không tin “người tình ảo” trên mạng lại chính là mẹ đẻ hằng ngày vẫn ở trong ngôi nhà mình.

Câu chuyện như một lời cảnh tỉnh khi những đứa trẻ lớn lên thiếu sự gần gũi, đồng cảm, sẻ chia, đùm bọc hằng ngày của cha mẹ, khiến chúng bị cô đơn trong chính ngôi nhà của mình. Thực ra MXH không có lỗi và những sản phẩm của thời đại công nghệ số cũng không có lỗi. Lỗi xuất phát từ các thành viên trong gia đình đã dành quá nhiều thời gian cho “thế giới ảo” và tự biến mình trở thành nô lệ của chính nó. Đó cũng là nguyên nhân làm cho tình cha con, nghĩa vợ chồng dễ trở nên lỏng lẻo, nhạt nhẽo trong ngôi nhà thân yêu của mình.

Nghiện mạng xã hội làm trẻ cô đơn ngay trong nhà mình. Ảnh minh họa: vietnamnet.vn

Theo một báo cáo gần đây của Quỹ Nhi đồng Liên hiệp quốc (UNICEF), có 83% trẻ em từ 12 đến 13 tuổi trên thế giới đã sử dụng internet và con số này tăng lên 93% ở độ tuổi từ 14 đến 15. Theo khảo sát của Bộ Lao động-Thương binh và Xã hội, trẻ em Việt Nam sử dụng MXH từ 5 đến 7 giờ/ngày. Vì thiếu kỹ năng sử dụng internet an toàn, nên khi trẻ em tiếp cận với môi trường mạng dễ gặp phải các vấn nạn như bị tán phát thông tin riêng tư, bị bắt nạt trực tuyến, bị lôi kéo, quấy rối, lừa đảo, ép tham gia các hoạt động phi pháp...

Nguy hại hơn, một bộ phận thanh thiếu niên thời nay thể hiện tính chất hai mặt khi sa đà vào trào lưu “nick thật sống ảo”, “nick ảo sống thật”. Tức là sử dụng “nick thật” để tô vẽ, làm đẹp hình ảnh bản thân bằng những thứ diêm dúa, hào nhoáng bên ngoài nhằm “lòe” thiên hạ rằng ta là người “hoàn hảo”; trong khi lại sử dụng “nick ảo” ẩn danh để tung tin thất thiệt, đưa ra những ý kiến lệch lạc, lời lẽ dung tục, phản cảm, thậm chí công kích, bôi nhọ, chửi bới nhau làm “ô nhiễm” không gian MXH.

Nhận thấy nguy cơ, tác hại khôn lường của MXH đối với trẻ em nên nhiều nơi trên thế giới đã đưa ra các biện pháp hạn chế con trẻ không bị gây nghiện bởi “thế giới ảo”.

Theo Tổ chức Giáo dục, Khoa học và Văn hoá của Liên hợp quốc (UNESCO), đến nay có khoảng 50 quốc gia trên thế giới có luật hoặc chính sách hạn chế, ngăn cấm trẻ em sử dụng smartphone trong một số trường hợp, nhất là thời gian học ở trường, trong đó có Pháp, Italy, Hà Lan, Đan Mạch, Bangladesh, Singapore... và một số bang ở Đức, Mỹ.

Riêng bang Utah (Mỹ) đã thông qua một đạo luật kiểm soát việc trẻ em sử dụng Instagram, TikTok, Facebook, Twitter và chỉ cho phép người dưới 18 tuổi mở tài khoản MXH nếu được sự đồng ý, bảo hộ từ bố mẹ. Từ tháng 9-2023, Trung Quốc cũng ban hành quy định trẻ vị thành niên (dưới 18 tuổi) sẽ bị ngăn truy cập vào internet từ thiết bị di động từ 22 giờ hôm trước đến 6 giờ hôm sau.

Trông người lại ngẫm đến ta. Người Việt vốn duy tình. Gia đình Việt là tổ ấm của con người, nhưng đồng thời cũng là nơi dễ phát sinh tâm lý nuông chiều trẻ em nhất. Đó là “mảnh đất màu mỡ” để trẻ em có thể tha hồ “lướt mạng”, “sống ảo”.

Trong cuộc Tọa đàm “Tác động của công nghệ và MXH tới gia đình trẻ hiện nay” do một cơ sở đoàn thanh niên tổ chức, chính những người trẻ đã đưa ra nhiều ý kiến cảnh tỉnh nghiêm khắc như: Đừng biến “tổ ấm” thành “tổ lạnh” vì điện thoại thông minh; chớ để trẻ em cô đơn trong chính ngôi nhà của mình; khi chồng nghiện máy tính, vợ nghiền Facebook, con cái “say” trò chơi điện tử là “quả bom nổ chậm” đối với hạnh phúc gia đình...

DƯƠNG ANH