Đề xuất hàng không, lữ hành 'bỏ khẩu trang', chuyên gia 'báo động đỏ' về nguy cơ lây lan dịch

Đeo khẩu trang tại sân bay, trên máy bay đã trở thành thói quen của nhiều người từ khi dịch bệnh bùng phát. (Ảnh minh hoạ)

Nhìn ra thế giới

Trong bối cảnh bình thường mới, số ca mắc COVID-19 vẫn tăng nhưng tỉ lệ bệnh nặng và tử vong đã giảm, nhiều quốc gia trên thế giới đã nới lỏng quy định phòng dịch trên các phương tiện công cộng, bao gồm cả quy định bắt buộc đeo khẩu trang. Điển hình là các nước Anh, Hà Lan, Thuỵ Sĩ, …

Nhiều hãng hàng không cho biết cả hành khách và hãng hàng không đều có thể hưởng lợi từ việc xoá bỏ quy định đeo khẩu trang trên sân bay và tại sân bay. Thời gian qua, nhiều hãng hàng không Anh, Mỹ ghi nhận, việc phải đeo khẩu trang liên tục trong toàn bộ hành trình đã đem đến sự không thoải mái nhất định cho du khách. Đặc biệt, có những du khách không tuân thủ và không đeo khẩu trang, dẫn đến những cuộc xích mích trong hành trình, tạo áp lực cho đội ngũ tiếp viên hàng không. Hy hữu có những chuyến bay đã phải quay đầu hoặc hạ cánh khẩn cấp vì có hành khách không đeo khẩu trang.

Nhiều tổ chức, hiệp hội, doanh nghiệp trong ngành hàng không, du lịch trên thế giới đề xuất xoá bỏ quy định đeo khẩu trang trên sân bay và tại sân bay để tạo điều kiện thuận lợi nhất cho du khách và hãng hàng không. Tại Anh, các hãng hàng không và sân bay đã dừng bắt buộc đeo khẩu trang, chẳng hạn như sân bay Heathrow của London, hãng hàng không British Airways và Virgin Atlantic… Tuy nhiên, sự thay đổi này sẽ chỉ áp dụng trên các tuyến bay đến hoặc đi tới các địa điểm không yêu cầu khẩu trang như Anh và Barbados.

Hiện nhiều quốc gia đang cân nhắc đề xuất bỏ quy định đeo khẩu trang bắt buộc trên các phương tiện công cộng. Tại Mỹ, mới đây, các hãng bay lớn là Delta Air Lines, American Airlines và United Airlines đều gửi thư đến Tổng thống Mỹ Joe Biden đề nghị chấm dứt quy định bắt buộc đeo khẩu trang liên bang và một số quy định phòng dịch khác với lý do “chất lượng không khí trên máy bay tương đương ở bệnh viện” nên có thể đảm bảo an toàn phòng dịch mà không nhất thiết phải bắt hành khách đeo khẩu trang.

“Báo động đỏ” nguy cơ lây lan dịch

Từ xu hướng trên thế giới đã có ý kiến cho rằng nên nới lỏng quy định đeo khẩu trang cho hành khách trên các phương tiện công cộng, nhất là trên máy bay hay không? Đặc biệt trong bối cảnh đất nước mở cửa du lịch và chào đón du khách quốc tế.

Theo quy định hiện hành trong nước, hành khách, du khách vẫn phải tuân thủ các biện pháp bảo vệ cá nhân trong phòng chống dịch như: đeo khẩu trang, sát khuẩn, giữ khoảng cách, khai báo y tế… Mức phạt đối với việc không thực hiện những hành vi này có thể lên tới 3 triệu đồng, căn cứ tại Nghị định 124/2021/NĐ-CP.

Tuy nhiên, khi đã mở du lịch hoàn toàn, nhiều hành khách đã lơ là hơn trong công tác phòng dịch. Trong khi nhiều người đã quen với việc đeo khẩu trang ở mọi nơi công cộng, thậm chí đeo từ 2-3 khẩu trang để phòng dịch; có nhiều người khác lại phàn nàn việc đeo khẩu trang liên tục khiến họ bị khó thở, nóng, khó chịu, đặc biệt khi phải ngồi liên tục trên các chuyến bay. Vì vậy họ có thể đưa ra nhiều lý do để không phải đeo khẩu trang hoặc lén bỏ khẩu trang trong hành trình, chỉ khi bị nhắc nhở mới đeo trở lại. Thực tế cho thấy, việc bắt buộc đeo khẩu trang cũng phần nào giảm bớt động lực của một bộ phận du khách quốc tế khi đặt chuyến bay của các hãng hàng không Việt Nam để tới nước ta.

Đáng nói, đề xuất bỏ khẩu trang trên các phương tiện công cộng đang gây ra nhiều tranh cãi. Dù nhiều hãng hàng không khẳng định nguy cơ lây nhiễm trên máy bay thấp, nhiều chuyên gia tin rằng việc bỏ bớt hạn chế, như bắt buộc đeo khẩu trang, là đi đúng hướng; nhưng Hiệp hội Vận tải Hàng không Quốc tế (IATA) cho rằng biến chủng Omicron vẫn có nguy cơ lây nhiễm cao trong các chuyến bay.

Cùng quan điểm, nhiều chuyên gia trên thế giới vẫn đánh giá việc bỏ khẩu trang bây giờ là quá sớm, trong khi hành khách đi máy bay hiện nay không phải ai cũng được tiêm đủ vaccine. Đây sẽ là “báo động đỏ” về nguy cơ lây lan dịch, trong đó có thể đưa cả những biến chủng mới nhập cảnh. Nhiều ý kiến cũng cho rằng một khi gỡ bỏ quy định đeo khẩu trang thì sẽ khó áp dụng trở lại nếu dịch bệnh bùng phát phức tạp hơn. Hiệp hội Y tế du lịch quốc tế cũng chỉ ra việc đeo khẩu trang đã giúp giảm lây nhiễm trong du lịch hàng không.

Thiết nghĩ, các quy định bắt buộc đeo khẩu trang trên các phương tiện công cộng cũng chỉ góp phần tạo cho hành khách thói quen bảo vệ sức khoẻ cho chính mình và cộng đồng. Do vậy, tốt nhất vẫn là các hành khách không nên lơ là dịch bệnh, tự giác tuân thủ việc đeo khẩu trang, cũng như các biện pháp bảo vệ cá nhân khác trong phòng chống dịch.