Bước chuyển mình của nền hành chính hiện đại, vì dân

Công cuộc cải cách hành chính của Hà Nội đã không còn dừng ở mục tiêu giảm bớt các thủ tục hành chính mà cùng với đó là hiện đại hóa Bộ phận Một cửa, đảm bảo các hoạt động điều hành thông suốt và cải thiện tinh thần, thái độ phục vụ, đạo đức công vụ của cán bộ, công chức, viên chức trong phục vụ nhân dân.

Bài 1: Lan tỏa tinh thần cải cách hành chính

Có lẽ chưa giai đoạn nào, tinh thần cải cách hành chính (CCHC) cùng những giải pháp, cách làm lại được thành phố Hà Nội và các cấp, ngành đẩy mạnh và đem lại nhiều hiệu quả thực chất như hiện nay. Tại các Bộ phận Một cửa, nhiều mô hình giảm thủ tục hành chính (TTHC) đã và đang được chính quyền các cấp tích cực triển khai, được nhân dân, doanh nghiệp ghi nhận, đánh giá cao.

Sáng tạo trên yêu cầu thực tiễn

Tháng 7-2022, UBND phường Vĩnh Phúc, quận Ba Đình đã ra mắt Mô hình “5 thủ tục - 5 giải quyết tại chỗ” thực hiện với 5 TTHC gồm: Thủ tục chứng thực bản sao từ bản chính giấy tờ, văn bản do cơ quan tổ chức có thẩm quyền của Việt Nam cấp hoặc chứng nhận; thủ tục chứng thực chữ ký trong các giấy tờ, văn bản; thủ tục đăng ký kết hôn; thủ tục đăng ký khai sinh và Thủ tục đăng ký khai tử. Các TTHC sẽ được giải quyết tại chỗ với các bước: Tư vấn, hỗ trợ; tiếp nhận; thụ lý; phê duyệt và trả kết quả.

UBND phường Vĩnh Phúc (quận Ba Đình) ra mắt Mô hình “5 thủ tục - 5 giải quyết tại chỗ".

Việc triển khai mô hình sẽ giúp người dân chỉ cần đến một lần và chỉ cần chờ đợi trong thời gian ngắn đã có thể nhận kết quả. Điều đáng ghi nhận là để đảm bảo nguyên tắc “5 tại chỗ”, UBND phường Vĩnh Phúc đã bố trí lực lượng dân quân sẵn sàng làm công tác luân chuyển hồ sơ trình lãnh đạo ký, phê duyệt trong trường hợp các đồng chí lãnh đạo phường bởi lý do khách quan không có mặt tại trụ sở như tham gia các cuộc họp, các chương trình đào tạo, tập huấn…

Chủ tịch UBND phường Vĩnh Phúc Nguyễn Anh Dũng cho biết, với mong muốn đồng hành cùng người dân thụ hưởng trọn vẹn lợi ích do dịch vụ công mang lại, tới đây, UBND phường Vĩnh Phúc sẽ tiếp tục xây dựng, vận hành điểm kê khai đăng ký dịch vụ công trực tuyến tại Nhà sinh hoạt cộng đồng địa bàn dân cư số 13. Tại đây, UBND phường cùng với đoàn thanh niên sẽ bố trí người hướng dẫn, hỗ trợ người dân đăng ký dịch vụ công trực tuyến, từng bước tạo thói quen ứng dụng công nghệ thông tin trong thực hiện TTHC, giúp giảm thời gian đi lại của công dân.

Không chỉ ở phường Vĩnh Phúc, trong năm 2022, các mô hình “Ngày Thứ 6 xanh”, “Ngày thứ Ba không viết, không giấy hẹn”, “Các TTHC không chờ”... liên tiếp được UBND các quận, huyện, thị xã cho ra mắt và nhanh chóng được triển khai tại các Bộ phận Một cửa đã tạo nên một hình ảnh mới trong giải quyết TTHC.

Trong đó, Chuyên đề “Các thủ tục hành chính không chờ” của quận Hoàn Kiếm tại UBND 18 phường đã đi vào nền nếp, nâng cao hiệu quả phục vụ, đem lại sự hài lòng cho công dân, tổ chức. Để bảo đảm việc thực hiện Chuyên đề hiệu quả, ngay trong những ngày đầu triển khai thực hiện, Phòng Nội vụ quận Hoàn Kiếm đã tổ chức kiểm tra công vụ đột xuất tại UBND 18 phường. Nhưng điều đáng ghi nhận là 18/18 phường đều chủ động xây dựng, ban hành kế hoạch  triển khai. Một số phường như: Hàng Mã, Chương Dương, Cửa Nam… đã phát huy tính sáng tạo, chủ động đề xuất thêm một số thủ tục thuộc lĩnh vực lao động - thương binh và xã hội để triển khai bảo đảm hiệu quả.

Chuyên đề “Các thủ tục hành chính không chờ” của quận Hoàn Kiếm tại UBND 18 phường đã đi vào nền nếp.

Theo đánh giá của các phường, hiệu quả rõ ràng khi thực hiện chuyên đề “Các TTHC không chờ” đó là đã giảm được giấy tờ in ấn, giấy tờ biên nhận, phiếu hẹn, đặc biệt là công dân không phải đi lại nhiều lần, nếu đầy đủ hồ sơ thì chỉ cần đợi từ 5 phút đến tối đa là 30 phút là nhận được kết quả. Người dân rất vui mừng, phấn khởi với cách làm đổi mới này.

Nổi bật không kém là Mô hình “Ngày thứ Ba không viết, không giấy hẹn”, triển khai tại huyện Gia Lâm. Được biết, các TTHC được thực hiện ở mô hình “Ngày thứ Ba không viết, không giấy hẹn” trước kia đều giải quyết từ 1-5 ngày; đến nay, huyện rút ngắn xuống còn ít nhất 2 giờ làm việc.

Ngoài các mô hình trên, Mô hình “Ngày thứ sáu xanh” tại Bộ phận Một cửa của UBND huyện Hoài Đức, “Ngày không hẹn” tại Bộ phận Một cửa của UBND thị trấn Phú Minh, UBND xã Hồng Thái và UBND huyện Phú Xuyên cùng nhiều mô hình khác đang được triển khai hiệu quả, giúp nâng cao tỷ lệ hồ sơ hành chính cấp phường được xử lý đúng hạn, trước hạn; tạo bước chuyển biến mạnh mẽ, thực chất, hiệu quả trong công tác CCHC, cải thiện và nâng cao Chỉ số CCHC và Chỉ số hài lòng về sự phục vụ hành chính của cơ quan Nhà nước.

Lợi ích kép từ các mô hình

Thực hiện Mô hình “Ngày thứ Ba không viết, không giấy hẹn”, cán bộ chuyên môn tại huyện Gia Lâm đã nghiên cứu cách làm khoa học và chuẩn bị tinh thần cập nhật thông tin, văn bản mới để trao đổi đến công dân làm thủ tục nhanh nhất. Tuy nhiên, với các thủ tục đăng ký kinh doanh rút ngắn từ 3 ngày làm việc xuống 2 giờ là một khó khăn không nhỏ, đòi hỏi trách nhiệm cao của cán bộ, công chức.

“Từ chuyên viên đến lãnh đạo phòng đều bận rất nhiều việc. Với mô hình này chúng tôi đã phải sắp xếp lại thời gian và nâng cao trình độ chuyên môn nghiệp vụ trong giải quyết TTHC” – đại diện phòng Nội vụ huyện Gia Lâm chia sẻ.

Chia sẻ thêm về việc sắp xếp bộ máy hợp lý của mô hình “Ngày thứ Ba không viết, không giấy hẹn”, vị này thông tin, UBND huyện đã xây dựng kế hoạch rõ thời gian nhận và trả kết quả sao cho công dân không phải đi lại nhiều. Cán bộ huyện, phòng chuyên môn và xã khi giải quyết TTHC trong ngày thứ Ba phải ký vào kết quả trả cho công dân đều không bố trí đi họp, không đi công tác.

Với cách làm khoa học đó, mô hình “Ngày thứ Ba không viết, không giấy hẹn” không chỉ làm cho công dân hài lòng mà còn giúp cho cán bộ công chức đều thấy rõ trách nhiệm, nâng cao kỷ luật, kỷ cương hành chính. Thông qua đó cũng đề cao văn hóa ứng xử của cán bộ công chức trong thực hiện hiệu quả cơ chế “Một cửa, Một cửa liên thông” theo hướng văn minh, hiện đại.

Đoàn viên thanh niên xã Dương Xá, huyện Gia Lâm hướng dẫn công dân hoàn thiện hồ sơ.

Cùng với việc triển khai các mô hình, nhiều đơn vị đã đẩy mạnh việc cải thiện văn hóa công vụ. Trong đó, huyện Quốc Oai chú trọng nâng cao thái độ ứng xử, đạo đức công vụ của công chức, đặc biệt là công chức làm việc tại Bộ phận Một cửa; Quận Long Biên ban hành bộ Chỉ số đánh giá sự hài lòng của tổ chức, cá nhân đối với sự phục vụ của các trường học công lập trực thuộc quận, Bộ tiêu chí đánh giá sự chuyên nghiệp của đội ngũ trong thực hiện nhiệm vụ; Huyện Đông Anh có sáng kiến tổ chức cuộc thi “Mô hình Bộ phận Một cửa văn minh, thân thiện, chuyên nghiệp trên địa bàn huyện Đông Anh năm 2022”...

Trong một năm qua, khi TP Hà Nội bắt đầu thực hiện thí điểm tổ chức mô hình chính quyền điện tử triển khai tại 175 phường thuộc 12 quận và thị xã Sơn Tây, phương thức hoạt động của UBND thay đổi từ chế độ tập thể sang chế độ thủ trưởng. Chủ tịch UBND phường chủ động hơn trong điều hành, giải quyết công việc. Cùng với đó, quyền dân chủ và giám sát của nhân dân được tăng cường hơn bằng hình thức giám sát trực tiếp hoặc gián tiếp thông qua các tổ chức chính trị - xã hội.

Những thay đổi theo hướng tích cực đó đã góp phần vào việc nâng cao hiệu quả hoạt động của bộ máy chính quyền. Dù khối lượng công việc đôi khi nhiều hơn, áp lực cũng nặng nề hơn nhưng cái được là ý thức phục vụ nhân dân và sự chuyên nghiệp về nghiệp vụ của cán bộ công chức cũng được đẩy mạnh. Không còn đùn đẩy, ỷ lại bởi mọi quy trình đều quy định rõ vai trò, trách nhiệm, thời gian thực hiện.

Qua kiểm tra công vụ tại một số Sở, đơn vị sự nghiệp, UBND phường cho thấy, từ đầu năm đến nay, không còn ý kiến phản ánh của người dân và doanh nghiệp về thái độ nhũng nhiễu, phiền hà của cán bộ, công chức, viên chức, người lao động Thủ đô trong thực thi công vụ.

Các mô hình cải cách hành chính mang lại sự hài lòng cho người dân, doanh nghiệp.

Là một trong những người dân được hưởng những lợi ích thiết thực từ mô hình “5 thủ tục - 5 giải quyết tại chỗ” mang lại, ông Lê Minh Vương (Tổ dân phố 1B, phường Vĩnh Phúc) rất tâm đắc với mô hình này, đặc biệt, bộ phận công chức của phường làm việc nhiệt tình, trách nhiệm từ khâu tư vấn, hướng dẫn người dân các thủ tục.

Theo ông Vương, ngay khẩu hiệu “Chúng tôi luôn sẵn sàng phục vụ, đặt mình vào vị trí của người dân để thấu hiểu, đồng hành cùng người dân thụ hưởng trọn vẹn lợi ích do dịch vụ công mang lại” đã thể hiện quyết tâm của cán bộ công chức phường Vĩnh Phúc nhằm mang lại sự hài lòng nhất cho người dân, tổ chức và doanh nghiệp.

Ngoài ra, việc UBND phường tổ chức trao các lá thư chúc mừng đối với mọi người dân đến làm thủ tục đăng ký kết hôn, khai sinh và lá thư chia buồn đối với các công dân đến làm thủ tục đăng ký khai tử cho người thân là việc làm rất nhân văn của lãnh đạo phường. “Bất cứ niềm vui hay nỗi buồn của người dân đều được lãnh đạo phường thấu hiểu, lắng nghe, chia sẻ… người dân chúng tôi rất cảm động”, ông Vương bày tỏ.

(Còn nữa)

GIA LINH – HOÀNG LAN