Mỹ thúc đẩy Nhật Bản và Hàn Quốc cải thiện quan hệ

Ngày 24-8, tờ Japan Times dẫn nguồn tin chính phủ Mỹ cho biết, bắt đầu từ ngày 22-8, Bộ Ngoại giao nước này tổ chức một loạt sự kiện tại thủ đô Washington, trong đó sẽ bao gồm các cuộc gặp giữa các nhà lập pháp Nhật Bản và Hàn Quốc để họ có thể hiểu rõ nhau hơn, cũng như các cuộc thảo luận với giới chức quốc phòng và ngoại giao Mỹ.

Trong chuỗi sự kiện kéo dài khoảng một tuần, các nhà lập pháp Nhật Bản và Hàn Quốc cũng sẽ hội đàm với các nghị sĩ Mỹ. Trước đó, truyền thông Hàn Quốc đưa tin các nhà lập pháp nước này và Nhật Bản thăm Washington theo lời mời của Bộ Ngoại giao Mỹ. Phó chủ tịch Quốc hội Hàn Quốc Chung Jin-suk cho biết, các nhà lập pháp Mỹ, Hàn Quốc và Nhật Bản có kế hoạch gặp gỡ để thảo luận “việc khôi phục quan hệ truyền thống ba bên và những vấn đề khác cùng quan tâm”.

Theo tờ Japan Times, các sự kiện trên diễn ra trong bối cảnh Mỹ đang nỗ lực giúp Nhật Bản và Hàn Quốc thu hẹp những bất đồng dai dẳng liên quan đến các vấn đề lịch sử từ thời kỳ Nhật Bản chiếm đóng bán đảo Triều Tiên (1910-1945). Phía Mỹ tin tưởng rằng hợp tác chặt chẽ ba bên Mỹ-Nhật Bản-Hàn Quốc là điều cần thiết để đối phó với chương trình hạt nhân của Triều Tiên. Phát biểu với báo giới tuần trước, phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Mỹ Ned Price tuyên bố Washington khuyến khích Tokyo và Seoul tiếp tục giải quyết các vấn đề lịch sử để “chúng ta có thể hợp tác hiệu quả nhất khi phối hợp ba bên”.

Tổng thống Mỹ Joe Biden, Tổng thống Hàn Quốc Yoon Suk-yeol (ngoài cùng, bên trái) và Thủ tướng Nhật Bản Kishida Fumio (ngoài cùng, bên phải) trong cuộc gặp bên lề Hội nghị thượng đỉnh NATO, cuối tháng 6-2022. Ảnh: Korea JoongAng Daily

Kể từ khi đắc cử, Tổng thống Hàn Quốc Yoon Suk-yeol cũng đã chủ trương tiếp cận giải quyết các vấn đề quá khứ lịch sử phù hợp với tiến trình khôi phục lòng tin với Nhật Bản. Mặc dù chưa có một hội nghị thượng đỉnh song phương nhưng hai bên đã có các cuộc tiếp xúc quan trọng mang tính khởi động như chuyến thăm Nhật Bản vào cuối tháng 4-2022 của phái đoàn Hàn Quốc ngay sau khi ông Yoon Suk-yeol đắc cử Tổng thống hay Ngoại trưởng Hayashi Yoshimasa-với tư cách đặc phái viên của Thủ tướng Nhật Bản Kishida Fumio-tham dự lễ nhậm chức của tân Tổng thống Hàn Quốc hồi đầu tháng 5 vừa qua.

Sau cuộc gặp tại Tây Ban Nha bên lề Hội nghị thượng đỉnh Tổ chức Hiệp ước Bắc Đại Tây Dương (NATO) hồi cuối tháng 6-2022, Tổng thống Yoon Suk-yeol bày tỏ tin tưởng Thủ tướng Nhật Bản Kishida Fumio sẽ trở thành “một đối tác” trong việc giải quyết các vấn đề giữa hai nước và phát triển quan hệ song phương.

Tới ngày 18-7, Ngoại trưởng Hàn Quốc Park Jin đã có cuộc hội đàm với người đồng cấp Nhật Bản Hayashi Yoshimasa tại Tokyo trong chuyến thăm Nhật Bản đầu tiên của một Ngoại trưởng Hàn Quốc trong gần 5 năm qua. Mặc dù hai bên vẫn chưa đạt được tiến triển cụ thể, nhưng theo đài KBS, việc người đứng đầu Bộ Ngoại giao hai nước nối lại trao đổi sau gần 5 năm cũng được đánh giá là một kết quả mang ý nghĩa lớn. Một quan chức Bộ Ngoại giao Hàn Quốc nhấn mạnh việc hai bên nhất trí tiếp tục trao đổi cũng như đồng tình về việc phải giải quyết sớm các vấn đề nổi cộm cũng đã là một thành quả có ý nghĩa.

Mới đây nhất, trong bài phát biểu tại lễ kỷ niệm lần thứ 77 Ngày giải phóng bán đảo Triều Tiên khỏi ách đô hộ của phát xít Nhật hôm 15-8, Tổng thống Yoon Suk-yeol nhấn mạnh, Hàn Quốc và Nhật Bản cần đóng góp cho hòa bình và thịnh vượng của cộng đồng quốc tế bằng cách hợp tác cùng nhau trong các lĩnh vực kinh tế, an ninh, văn hóa-xã hội trên cơ sở tôn trọng lẫn nhau. Theo Tổng thống Yoon Suk-yeol, cần phải cải thiện “một cách nhanh chóng và phù hợp” quan hệ Seoul-Tokyo bằng cách phát huy tinh thần Tuyên bố năm 1998 giữa Tổng thống Hàn Quốc Kim Dae-jung và Thủ tướng Nhật Bản Keizo Obuchi vốn đặt nền móng cho sự hợp tác chặt chẽ hơn giữa Hàn Quốc và Nhật Bản vào thời điểm lúc bấy giờ.

HOÀNG VŨ