Nhìn lại chặng đường 2021–2025 từ góc độ truyền thông
Giai đoạn 2021–2025, Mường Tùng được phân bổ hơn 53 tỷ đồng để thực hiện Chương trình mục tiêu quốc gia giảm nghèo bền vững. Nguồn lực lớn, chính sách đa dạng, nhưng thực tiễn cho thấy, hiệu quả không chỉ phụ thuộc vào mức đầu tư, mà phụ thuộc rất lớn vào việc người dân có hiểu, có tin và có chủ động tham gia hay không.
Qua quá trình triển khai, địa phương nhận ra rằng, ở những nơi thông tin chưa rõ ràng, chưa nhất quán, người dân dễ rơi vào tâm lý e dè, trông chờ hoặc hiểu sai chính sách. Ngược lại, khi thông tin được truyền tải đầy đủ, dễ hiểu, gắn với trách nhiệm và lợi ích lâu dài, người dân chủ động hơn, hiệu quả chính sách cũng bền vững hơn.
Bài học này không chỉ được rút ra từ các con số giải ngân hay tỷ lệ hộ nghèo, mà từ chính những chuyển biến trong nhận thức, hành vi của người dân ở từng bản làng.
Đông đảo hội viên phụ nữ trong xã mạnh dạn đăng ký theo học lớp truyền dạy nghề thêu của người Hoa.
Truyền thông – từ hoạt động “đi kèm” thành trụ cột chính sách
Một thay đổi quan trọng trong tư duy của Mường Tùng là không còn coi truyền thông là hoạt động “đi kèm” chính sách. Thay vào đó, truyền thông được xác định là một cấu phần then chốt của giảm nghèo bền vững.
Từ việc nhận diện nghèo thông tin như một dạng nghèo đa chiều, địa phương từng bước đổi mới cách làm: đưa thông tin đến tận bản, để cán bộ trực tiếp xuống cơ sở, giải thích chính sách bằng ngôn ngữ đời sống, làm rõ quyền lợi đi kèm trách nhiệm và công khai, minh bạch các nội dung liên quan đến thụ hưởng.
Cách tiếp cận này giúp thu hẹp khoảng cách giữa chính sách và người dân, tạo dựng niềm tin và sự đồng thuận – những yếu tố mang tính quyết định trong triển khai các chương trình giảm nghèo.
Học viên người Hoa (Xạ Phang) bên những sản phẩm thêu thùa tinh sảo do chính "bàn tay, khối óc" của họ tạo ra.
Lấy người dân làm trung tâm của truyền thông giảm nghèo
Một định hướng xuyên suốt được Mường Tùng xác định cho giai đoạn sau năm 2025 là lấy người dân làm trung tâm của truyền thông giảm nghèo. Thay vì truyền thông một chiều, áp đặt, địa phương chú trọng đối thoại, giải thích, lắng nghe và điều chỉnh thông tin cho phù hợp với từng nhóm đối tượng.
Người dân không còn là đối tượng “được thông báo”, mà trở thành chủ thể tham gia, đặt câu hỏi, lựa chọn phương án sinh kế phù hợp với điều kiện của gia đình mình. Truyền thông vì thế không chỉ cung cấp thông tin, mà góp phần nâng cao năng lực tiếp cận, xử lý và sử dụng thông tin của người dân.
Đặc biệt, các nhóm yếu thế như phụ nữ, hộ nghèo, hộ cận nghèo, người dân ở các bản xa trung tâm tiếp tục được xác định là đối tượng ưu tiên trong công tác truyền thông.
Một bài học lớn được Mường Tùng đúc rút là: minh bạch thông tin không chỉ giúp hạn chế khiếu nại, so bì, mà còn tạo dựng niềm tin trong cộng đồng. Khi người dân hiểu rõ tiêu chí thụ hưởng, mức hỗ trợ và trách nhiệm đi kèm, họ chủ động hơn trong việc phấn đấu, thay vì trông chờ.
Trong giai đoạn tới, việc công khai danh sách thụ hưởng, tiêu chí lựa chọn, quy trình thực hiện các chương trình hỗ trợ tiếp tục được thực hiện rõ ràng, nhất quán. Minh bạch không chỉ là yêu cầu về quản lý, mà là điều kiện tiên quyết để chính sách đi vào cuộc sống.
Giảm nghèo bền vững, suy cho cùng, không chỉ là thoát nghèo hôm nay, mà là tạo dựng năng lực để người dân tự tin bước tiếp ngày mai.
Từ kết quả bước đầu đến tầm nhìn dài hạn
Những chuyển biến về nhận thức và hành vi của người dân trong giai đoạn 2021–2025 đang tạo nền tảng quan trọng cho chặng đường tiếp theo. Khi người dân đã hiểu đúng bản chất của giảm nghèo bền vững, họ sẵn sàng đồng hành cùng chính quyền trong việc triển khai các chính sách mới.
Bước vào giai đoạn sau năm 2025, Mường Tùng đứng trước nhiều yêu cầu mới. Kỳ vọng của người dân không chỉ dừng ở việc “được hỗ trợ”, mà hướng tới nâng cao chất lượng cuộc sống, ổn định sinh kế và tự chủ lâu dài. Điều này đòi hỏi truyền thông không chỉ dừng ở phổ biến chính sách, mà phải đi sâu vào khơi dậy ý chí tự lực, tự cường.
Thông qua việc tuyên truyền các mô hình làm ăn hiệu quả, các gương thoát nghèo tiêu biểu, truyền thông sẽ góp phần tạo cảm hứng, lan tỏa tinh thần “tự mình thoát nghèo”, coi thoát nghèo là niềm tự hào và trách nhiệm.
Từ thực tiễn Mường Tùng, có thể khẳng định: giảm nghèo bền vững là một quá trình lâu dài, đòi hỏi sự kiên trì, linh hoạt và nhất quán trong cách làm. Trong quá trình ấy, truyền thông giữ vai trò như nền móng – âm thầm nhưng quyết định.
Khi thông tin được truyền tải đúng, đủ và kịp thời, chính sách trở thành động lực, chứ không phải gánh nặng. Người dân trở thành chủ thể, chứ không chỉ là đối tượng thụ hưởng. Đó cũng là lúc giảm nghèo không còn là mục tiêu trên giấy, mà là hành trình thay đổi từ bên trong mỗi gia đình, mỗi cộng đồng.
Khép lại giai đoạn 2021–2025, Mường Tùng không chỉ có thêm những con số kết quả, mà quan trọng hơn là những kinh nghiệm quý giá trong việc đặt thông tin và nhận thức của người dân vào trung tâm của chính sách. Truyền thông giảm nghèo về thông tin vì thế không chỉ là công cụ, mà trở thành động lực bền bỉ cho sự phát triển.
Bước sang giai đoạn sau năm 2025, với trọng tâm là truyền thông rõ ràng, minh bạch, lấy người dân làm trung tâm, Mường Tùng đang từng bước chuẩn bị nền tảng để hành trình giảm nghèo đi vào chiều sâu và thực chất hơn.
Giảm nghèo bền vững, suy cho cùng, không chỉ là thoát nghèo hôm nay, mà là tạo dựng năng lực để người dân tự tin bước tiếp ngày mai. Và trên hành trình ấy, truyền thông chính là điểm khởi đầu, và cũng là sợi chỉ đỏ xuyên suốt kết nối chính sách với cuộc sống ở Mường Tùng.
In bài viết
