Công nghệ bắt việt vị bán tự động đã cập bến Premier League
Dù là giải đấu hàng đầu thế giới nhưng riêng về khoản áp dụng công nghệ, Premier League luôn đi sau những đối thủ khác tại châu Âu.
Hình ảnh minh họa cho một tình huống xử lý của công nghệ bắt việt vị bán tự động. Ảnh cắt từ video Premier League
Sau nhiều chờ đợi, Premier League sẽ áp dụng công nghệ bắt việt vị bán tự động (SAOT) từ vòng 32.
SAOT đã được sử dụng tại các kỳ World Cup nam và nữ gần nhất (Qatar 2022 và Australia - New Zealand 2023). Tại UEFA Champions League, nó đã được đưa vào từ mùa giải 2022-2023.
Tại Serie A, SAOT được áp dụng từ tháng 1.2023, La Liga là từ đầu mùa giải này. Tại Anh, trước khi áp dụng tại Premier League, SAOT đã được thử nghiệm ở vòng 5 và vòng 6 FA Cup.
Công nghệ bắt việt vị bán tự động là gì?
SAOT là công cụ dành cho trọng tài VAR. Nó có tác dụng tự động hóa các tình huống cần xử lý để trọng tài có thể đưa ra quyết định cuối cùng. Với SAOT, những vấn đề được lưu ý nhất là "thời điểm bóng rời chân" và vị trí của tiền đạo so với các hậu vệ.
Đối với lỗi việt vị, VAR sẽ xác nhận hoặc khuyến nghị thay đổi quyết định trên sân do trọng tài chính và trọng tài biên đưa ra trong những tình huống cận thành. SAOT sẽ hỗ trợ đưa ra quyết định cuối cùng nhanh hơn rất nhiều lần.
Nếu không có SAOT, các trọng tài VAR cần sử dụng tới công nghệ phát lại video (RO) rồi từ đó làm thủ công các bước như: xác định thời gian bóng rời chân cầu thủ, chọn góc máy phù hợp rồi kẻ đường phân định vị trí của tiền đạo - hậu vệ. Công nghệ hiện tại theo kiểu "chạy bằng cơm" này đã khiến trận đấu bị gián đoạn mất 1-2 phút, thậm chí lâu hơn để có thể đưa ra kết quả cuối cùng.
Một hình ảnh minh họa khác về cách xử lý lỗi việt vị của SAOT. Ảnh cắt từ video Premier League
SAOT sẽ hoạt động ra sao tại Premier League?
Premier League đã ấn định việc đưa SAOT vào sử dụng tại giải đấu từ ngày 1.4. Tuy nhiên, phải đến vòng 32 (từ ngày 12.4), nó mới chính thức được trình làng. Quyết định áp dụng SAOT đã được các đội Premier League đồng ý từ mùa giải 2023-2024 nhưng phải mất 1 năm để nó chính thức được sử dụng.
Với SAOT, ban tổ chức giải ước tính sẽ rút ngắn thêm 31 giây trên tổng thời gian đưa ra quyết định của trọng tài. Trên thực tế, khi có tình huống cần xem xét, SAOT sẽ xử lý gần như ngay lập tức và trả kết quả bằng video cho đội ngũ trọng tài VAR. Sau đó, video kết quả này cũng được công bố trên màn hình lớn tại sân vận động để người hâm mộ có thể quan sát.
Có tới 30 camera đã được lắp đặt thêm tại các sân vận động ở Premier League, cho phép các trọng tài và công nghệ nắm bắt được nhiều góc hơn. Với số lượng lớn camera như hiện nay, tốc độ xử lý khung hình cũng tăng lên rất nhiều, dự kiến là 100 khung hình mỗi giây.
Sơ đồ bố trí 30 camera và các góc quay trọng tài có thể có để xử lý mọi tình huống trên sân. Ảnh cắt từ video Premier League
Hai kỳ World Cup nam và nữ gần nhất đều sử dụng SAOT. Thậm chí, các trái bóng đã được gắn chip để xác định chính xác "thời điểm bóng rời chân". Thế nhưng tại Premier League, ban tổ chức cảm thấy không cần phải gắn chip vì các camera được sử dụng sẽ theo dõi chuyển động chính xác của trái bóng.
Các cầu thủ cũng được theo dõi liên tục bằng 10.000 điểm dữ liệu trên cơ thể, giúp tự động xác định xem cầu thủ tấn công có việt vị tại "thời điểm bóng rời chân" hay không. SAOT sẽ đánh dấu nếu có bất cứ cầu thủ nào rơi vào trạng thái việt vị.
SAOT chạy hoàn toàn tự động và có thể được giám sát bởi một người vận hành. Tổ trọng tài VAR sẽ yêu cầu một số người thực hiện công việc của SAOT theo cách thủ công.
SAOT được sử dụng có làm tăng độ chính xác của các quyết định từ trọng tài không?
Về cơ bản là không! Tuy nhiên, nó sẽ có lợi thế tuyệt đối về việc rút ngắn thời gian cho các trọng tài. Theo thống kê của FA, SAOT đã đưa ra quyết định chính xác 100% ở các giải đấu nó được áp dụng từ đầu mùa.
Tuy nhiên, SAOT không phải là phép màu có thể giải quyết mọi thứ. Trong trận đấu giữa Bournemouth và Wolves ở FA Cup, VAR kiểu cũ đã được sử dụng khi trọng tài cần cân nhắc đưa ra một tình huống xem bóng có chạm tay hay không.
Khi áp dụng SAOT, VAR có còn tác dụng trong các tình huống bắt việt vị không? Câu trả lời là có! Rất nhiều tình huống các cầu thủ tấn công đã ở trong trạng thái việt vị nhưng nếu có phản hồi từ đội bị thổi phạt, các trọng tài sẽ cân nhắc để đưa ra quyết định xem cầu thủ tấn công đó có ở trong tư thế cản trở động tác phòng ngự của đối phương hay không.
Những yếu tố như che tầm nhìn thủ môn hay cản trở hậu vệ đối thủ là những điều công nghệ không thể phán xét, chỉ có trọng tài là người đưa ra quyết định.
In bài viết
