Vận hành KRX là tiền đề giúp Việt Nam tiến bước lên thị trường mới nổi

BTV Mùi Khánh Ly: D ù kinh tế thế giới còn những khó khăn nhất định nhưng kinh tế Việt Nam đang có những diễn biến thuận lợi, ông đánh giá như thế nào về điều này?

Ông Trần Thăng Long, Giám đốc Phân tích, Công ty CP Chứng Khoán BIDV (BSC)

Trong thời gian vừa qua, một trong những cụm từ mà tôi thấy nhiều nhà kinh tế hay đề cập đến nhất khi nói về kinh tế Việt Nam là những điều xấu đã qua và điều đó được thể hiện qua khá nhiều chỉ số quan trọng. Chẳng hạn như cán cân xuất nhập khẩu của Việt Nam thặng dư khá lớn, đồng thời lãi suất liên tục có xu hướng giảm. Chỉ số PMI cũng lần đầu tiên sau nhiều tháng lên trên mức 50 điểm và đi kèm là tỷ lệ giải ngân vốn đầu tư công khá tốt, tăng trưởng khoảng 23% so với cùng kỳ năm ngoái.

6 tháng đầu năm, tăng trưởng GDP của chúng ta mới được khoảng 3,5 - 3,7%, so với mục tiêu đặt ra từ đầu năm là 6,5%, đồng nghĩa là quý III và quý IV, tốc độ tăng trưởng sẽ phải đạt từ 8-9%. Tôi thấy rằng, quý III và quý IV chắc chắn sẽ tăng trưởng mạnh so với cả giai đoạn đầu năm, nhưng để đạt được mức từ 8 - 9% sẽ rất thách thức. Chúng ta nhìn vào những cấu phần thể hiện tăng trưởng kinh tế của Việt Nam sẽ thấy, như đầu tư công tăng trưởng tốt 23% so với mọi năm nhưng tiêu dùng chỉ tăng trưởng xấp xỉ 10%, so với giai đoạn trước đây là thời kỳ trước Covid 19 thường là 12 - 15%.

Ngoài ra, chúng ta thấy có một khối tăng trưởng suy yếu trong những năm gần đây đó là khối xuất nhập khẩu đặc biệt là liên quan đến khối FDI…điều này không hẳn nguyên nhân đến từ phía Việt Nam mà đa phần đến từ việc nhu cầu giảm của các bạn hàng lớn nhất. Tất nhiên từ giờ đến cuối năm, chúng ta hy vọng sẽ có những bước phục hồi nhất định. Nhưng tôi nghĩ rằng kể cả trong trường hợp đạt được một mức thấp hơn thì vẫn sẽ tạo đà cho năm sau, khi kỳ vọng về phục hồi kinh tế không chỉ ở Việt Nam, mà ở nhiều quốc gia trên thế giới.

Trước những diễn biến từ nền kinh tế thì thị trường chứng khoán Việt Nam cũng đã có những phản ứng tích cực và đang được coi là “điểm sáng” của khu vực Châu Á, theo ông nhận định này có hợp lý?

Theo thống kê từ BSC về tăng trưởng của các thị trường trong khu vực Châu Á từ đầu năm đến, VN-Index đã tăng trưởng khoảng 21% và ở mức khá cao so với những quốc gia trong khu vực Đông Nam Á nói riêng và Châu Á nói chung. Một số thị trường thậm chí là giảm khá mạnh như Hồng Kông hay Thượng Hải (Trung Quốc) đều giảm trên 10%, các thị trường khác như Philippines hay Malaysia cũng đều giảm từ 7-8% từ đầu năm đến nay. Như vậy có thể thấy phần nào thị trường chứng khoán của chúng ta đã phản ánh trước những diễn biến khả quan của nền kinh tế. Thêm vào đó, những chính sách của Việt Nam thời gian vừa qua, đặc biệt là các chính sách tài khóa hỗ trợ tăng trưởng cũng như là các chính sách tiền tệ hướng giảm lãi suất đã thúc đẩy thêm vào mức độ phục hồi của nền kinh tế. Đồng thời, việc Việt Nam có thể đi vào vận hành hệ thống KRX vào cuối năm nay, sẽ tạo một nền tảng tốt cho việc đa dạng hóa sản phẩm, đáp ứng những yêu cầu cao hơn của thị trường…từ đó Việt Nam sẽ tiến bước trở thành một thị trường mới nổi đúng nghĩa.

B ên cạnh những mặt tích cực thì vẫn còn những lo ngại về các yếu tố bên ngoài như lạm phát và tỷ giá USD gần đây tăng trở lại…FED đã quyết định không tăng thêm lãi suất nhưng cũng không cam kết sẽ dừng việc tăng nữa hay không? Ông đánh giá sao về điều này?

Trong các quá trình phục hồi của nền kinh tế thì không có con đường nào là bằng phẳng cả. Và nếu chúng ta so sánh những khó khăn chúng ta có ở hiện tại với những khó khăn mà chúng ta phải đối mặt vào thời điểm này năm ngoái sẽ thấy thực ra bối cảnh đã khác nhau rất nhiều. Những điều gần đây thị trường hay quan tâm như diễn biến lạm phát có quay trở lại không do một số hàng hóa cơ bản tăng, đặc biệt là giá dầu và lương thực. Thứ hai là các yếu tố liên quan đến lãi suất thì hiện mức lãi suất ở Mỹ đang cao tương đương với thời kỳ 2008, do đó, đồng USD cũng đã duy trì một vị thế rất mạnh. Nhưng nếu chúng ta nhìn lại cách đây 1 năm thì thấy các yếu tố ngoại hối của Việt Nam đã tốt hơn nhiều, thêm vào đó chúng ta đã xuất siêu được hơn 20 tỷ USD. Và trong thời gian gần đây, Việt Nam có rất nhiều những cuộc gặp gỡ nguyên thủ các quốc gia lớn trên thế giới như là Hoa Kỳ, Nhật Bản, Hàn Quốc, Trung Quốc, Singapore, những yếu tố liên quan đến đầu tư nước ngoài đã và đang thuận lợi trở lại. Tháng 8 vừa qua, vốn giải ngân cũng như là đăng ký FDI mới cũng đã tăng trở lại. Điều này cho thấy sức ép liên quan đến tỷ giá là có, nhưng sẽ không phải là một yếu tố quá trọng yếu tác động đến thị trường.

Thực tế những lo ngại về tỷ giá hay lãi suất…cũng đã khiến thị trường đối mặt với các phiên điều chỉnh trong thời gian gần đây. Liệu thị trường có duy trì được vị trí là “điểm sáng” của khu vực trong thời gian tới?

Theo đánh giá của chúng tôi, Việt Nam vẫn sẽ là một trong những quốc gia có chỉ số chứng khoán tăng trưởng tốt nhất trong năm nay. Nhưng mức độ tăng trưởng của 3 tháng cuối năm thì có thể sẽ không được nhiều như của giai đoạn 9 tháng vừa qua. Tôi nghĩ việc này cũng rất bình thường, vì 9 tháng vừa qua Việt Nam gần như đã tăng với mức độ trong top 10 các chỉ số tăng nhanh nhất thế giới. Và kể cả trong nước, cũng như nước ngoài cũng sẽ cần nhìn thấy sự phục hồi thể hiện không chỉ ở trên bảng giá thị trường chứng khoán mà phải thể hiện thực sự ở trong nền kinh tế thật. Tôi thấy triển vọng của năm 2024 sẽ tốt hơn khá nhiều về mặt kinh tế vĩ mô so với 2023 và như vậy thì với việc kinh tế vĩ mô đang dần dần phục hồi, thị trường chứng khoán cũng sẽ tích cực theo.

Vậy, những nhóm ngành nào được hưởng lợi và nhà đầu tư nên quan tâm vào lúc này?

VN-Index đã tăng khá mạnh từ đáy, nên đa số các ngành hay là các mã cổ phiếu, đặc biệt những mã cỡ vừa trở lên đều có mức độ tăng trưởng khá tốt. Do vậy, khó có thể có một mức giá rẻ, hấp dẫn như giai đoạn trước nữa. Nhưng đâu đó vẫn sẽ có những kỳ vọng về tăng trưởng và đặc biệt là có những nhóm ngành đang có một điều kiện phát triển thuận lợi không năm 2023 mà có thể là 2024 nữa. Chẳng hạn như đầu tư công hay việc phục hồi về kinh tế sẽ giúp phục hồi bán lẻ, đặc biệt là nhóm xuất nhập khẩu, gỗ, đá công nghiệp hay thép và một số loại hóa chất. Ngoài ra, việc Việt Nam và Hoa Kỳ đã nâng lên mức quan hệ đối tác chiến lược toàn diện, đồng nghĩa với việc sẽ tăng cường hợp tác về kinh tế, đặc biệt là phát triển cơ sở hạ tầng, phát triển năng lượng, chất bán dẫn, chip…Có rất nhiều những đợt tiếp xúc giữa các tập đoàn quan trọng không chỉ là từ Mỹ mà còn từ các nước trong khu vực Châu Á như Trung Quốc, Nhật Bản, Hàn Quốc và những quốc gia khác đã đến tìm hiểu thêm để mở rộng cơ hội ở Việt Nam. Thêm vào đó, chúng ta thấy khi mặt bằng lãi suất đi xuống sẽ có lợi cho thị trường chứng khoán, thanh khoản gia tăng…thì nhóm chứng khoán cũng là nhóm sẽ được hưởng lợi.