Đồng bộ giải pháp, Hà Tĩnh tạo chuyển biến mạnh mẽ trong giảm nghèo và an sinh xã hội

An sinh xã hội – điểm tựa phát triển bền vững

Thời gian qua, Hà Tĩnh đã cụ thể hóa Chương trình mục tiêu quốc gia giảm nghèo bền vững thông qua việc lồng ghép các chính sách hỗ trợ đa chiều, tập trung vào cải thiện dịch vụ xã hội cơ bản, tăng cường khả năng tiếp cận nguồn lực phát triển sinh kế và nâng cao năng lực cho người nghèo. Trên cơ sở đó, tỉnh xây dựng nhiều mô hình giảm nghèo phù hợp với từng vùng, từng nhóm đối tượng, huy động đa dạng nguồn lực để triển khai các dự án thành phần, bảo đảm mục tiêu giảm nghèo thực chất và bền vững.

Xác định giáo dục là con đường căn cơ để thoát nghèo bền vững, Hà Tĩnh ưu tiên hỗ trợ học sinh, sinh viên thuộc hộ nghèo, cận nghèo. Chỉ trong 4 năm, tỉnh đã miễn, giảm học phí và hỗ trợ chi phí học tập cho 100% đối tượng thụ hưởng, với hơn 25.000 lượt học sinh được tiếp cận chính sách, tổng kinh phí gần 11,3 tỷ đồng. Nhờ đó, con em vùng sâu, vùng xa có điều kiện tiếp tục đến trường, hạn chế tình trạng bỏ học do khó khăn kinh tế.

Cùng với giáo dục, tỉnh chú trọng chăm lo sức khỏe nhân dân, coi đây là yếu tố quan trọng để ngăn chặn nguy cơ tái nghèo. Hà Tĩnh đã cấp hơn 518.000 thẻ bảo hiểm y tế cho người nghèo, cận nghèo và các đối tượng khó khăn, với tổng kinh phí trên 958 tỷ đồng; riêng 6 tháng đầu năm 2024 đã cấp miễn phí hơn 404.000 thẻ. Việc hỗ trợ này góp phần bảo đảm người dân được tiếp cận dịch vụ y tế an toàn, giảm gánh nặng chi phí khám chữa bệnh.

Chính sách hỗ trợ chi phí sinh hoạt cũng được triển khai kịp thời. Riêng hỗ trợ tiền điện đã giúp 57.539 lượt hộ, với tổng kinh phí hơn 38 tỷ đồng – nguồn lực tuy không lớn nhưng thiết thực trong bối cảnh giá cả biến động, thời tiết khắc nghiệt.

Bên cạnh đó, từ năm 2021 đến 2025, tỉnh đã tổ chức 605 cuộc truyền thông pháp luật, tư vấn và giải quyết 1.382 vụ việc, trong đó có 55 vụ liên quan hộ nghèo. Hơn 250.000 tài liệu pháp luật được phát miễn phí, góp phần nâng cao nhận thức pháp lý, hạn chế tranh chấp và giữ vững an ninh trật tự cơ sở.

Trong những năm qua, Hà Tĩnh triển khai mạnh mẽ các chính sách an sinh xã hội, xem đây là “tấm lưới an toàn” bảo vệ nhóm yếu thế. Từ năm 2020, toàn tỉnh đã hỗ trợ xây dựng 8.389 căn nhà cho hộ nghèo, người có công và đối tượng khó khăn, với tổng kinh phí hơn 566 tỷ đồng; trong đó các chương trình theo Quyết định 22-QĐ/TU và 630-QĐ/TU đã hỗ trợ xây mới 3.475 căn. Các tổ chức, doanh nghiệp và Ủy ban MTTQ các cấp cũng đóng góp nguồn lực xã hội hóa để xây dựng hơn 4.900 căn nhà, trị giá trên 307 tỷ đồng.

Công tác xóa nhà tạm, nhà dột nát đạt kết quả nổi bật. Sau khi rà soát hơn 2.300 căn có nhu cầu sửa chữa hoặc xây mới, tỉnh đã huy động trên 37 tỷ đồng; đến ngày 19/5/2025 cơ bản hoàn thành mục tiêu xóa bỏ nhà tạm, nhà dột nát cho hộ nghèo, cận nghèo và gia đình người có công.

Trong lĩnh vực tín dụng chính sách, Ngân hàng Chính sách xã hội tỉnh tiếp tục giữ vai trò nòng cốt. Giai đoạn 2021–2024, có 145.922 lượt hộ nghèo, cận nghèo và đối tượng chính sách được vay vốn với doanh số 6.832 tỷ đồng; riêng năm 2025 dự kiến đạt 3.600 tỷ đồng, giúp khoảng 70.000 lượt hộ phát triển sinh kế, tạo việc làm và thoát nghèo bền vững.

Hoạt động chăm lo Tết cũng được triển khai sâu rộng. Giai đoạn 2021–2025, toàn tỉnh đã trao hơn 1,22 triệu suất quà với tổng kinh phí 463 tỷ đồng; trong đó ngân sách nhà nước chi 212 tỷ đồng. Hơn 8.600 lượt người thuộc hộ nghèo và người có công được hỗ trợ theo nghị quyết của HĐND tỉnh, với kinh phí trên 48 tỷ đồng.

Đặc biệt, MTTQ và các đoàn thể chính trị – xã hội đã hỗ trợ xây dựng 7.055 mô hình sinh kế, tổng kinh phí hơn 16 tỷ đồng, giúp 1.368 hộ thoát nghèo bền vững.

Hiệu quả từ cách tiếp cận giảm nghèo đa chiều

Đến cuối năm 2024, toàn tỉnh còn 9.236 hộ nghèo (2,40%), giảm 2,28 điểm %; số hộ cận nghèo còn 11.736 hộ (3,04%), giảm 2,05 điểm %. Mức giảm nghèo bình quân 0,76%/năm được đánh giá là ổn định và bền vững, cao hơn nhiều giai đoạn trước. Các kết quả cho thấy hiệu quả từ cách tiếp cận giảm nghèo đa chiều, không chỉ hỗ trợ thu nhập mà còn cải thiện dịch vụ xã hội cơ bản, tạo nền tảng phát triển lâu dài.

Việc kết hợp giảm nghèo với xây dựng nông thôn mới, phát triển sinh kế, nâng cao đời sống tinh thần đã tạo chuyển biến rõ nét. Các mô hình sinh kế phù hợp điều kiện từng vùng – từ chăn nuôi, trồng cây ăn quả, phát triển kinh tế biển đến sản xuất hàng hóa theo chuỗi – giúp người dân chủ động vươn lên bằng nội lực. Bên cạnh đó, tín dụng chính sách, đào tạo nghề, xuất khẩu lao động tiếp tục mở rộng cơ hội thu nhập bền vững.

Những kết quả đạt được khẳng định sự quyết tâm của Đảng bộ, chính quyền và sự vào cuộc của cả hệ thống chính trị trong chăm lo đời sống nhân dân, đặc biệt là nhóm yếu thế. Đây cũng là minh chứng cho tinh thần đoàn kết, vượt khó của người dân Hà Tĩnh – yếu tố then chốt giúp các chính sách đi vào cuộc sống.

Phát huy thành tựu, Hà Tĩnh đặt mục tiêu tiếp tục huy động tối đa nguồn lực xã hội, nhân rộng mô hình giảm nghèo hiệu quả, thúc đẩy chuyển đổi số trong quản lý an sinh, tăng cường hỗ trợ tiếp cận giáo dục, y tế, nhà ở. Tỉnh định hướng gắn giảm nghèo với phát triển kinh tế xanh, kinh tế tuần hoàn, thích ứng biến đổi khí hậu, bảo đảm sinh kế ổn định và phát triển bền vững.

Hướng tới mục tiêu giảm nghèo đa chiều, bao trùm, Hà Tĩnh đang nỗ lực xây dựng xã hội công bằng, văn minh, nơi mọi người dân đều có cơ hội vươn lên, đóng góp vào sự phát triển chung của tỉnh.