Đại bảo tàng Ai Cập trị giá 1 tỷ USD mở cửa sau hai thập kỷ xây dựng

Đại bảo tàng Ai Cập (GEM), công trình khổng lồ trị giá 1 tỷ đô la, tọa lạc ngay cạnh kim tự tháp Giza và được xem là cơ sở khảo cổ lớn nhất thế giới chỉ dành riêng cho một nền văn minh duy nhất.

Sau hai thập kỷ xây dựng và vô số lần trì hoãn, Đại Bảo tàng Ai Cập sẽ chính thức khai trương vào ngày 1/11 và bắt đầu đón khách vào ngày 4/11, nhân kỷ niệm 103 năm phát hiện lăng mộ Vua Tutankhamun.

Đại bảo tàng Ai Cập nằm cách kim tự tháp Giza 1,6 km, với diện tích 470.000 m², được công bố từ năm 1992 nhưng mãi đến 2005 mới khởi công xây dựng. Một số khu vực đã được mở cửa thử nghiệm vào năm 2024.

Hơn 50.000 hiện vật sẽ được trưng bày, nổi bật là tượng pharaoh Ramesses II nặng 83 tấn, có niên đại 3.200 năm, và chiếc thuyền 4.500 năm tuổi của vua Khufu, người xây dựng đại kim tự tháp.

Bảo tàng có 24.000 m² không gian triển lãm thường trực, 12 phòng trưng bày chính, một bảo tàng dành cho trẻ em, các khu hội nghị, trung tâm giáo dục, khu thương mại và trung tâm bảo tồn quy mô lớn. Các cổ vật được sắp xếp theo thời kỳ và chủ đề, trải dài từ thời tiền sử đến La Mã.

Phần lớn hiện vật được chuyển từ Bảo tàng Ai Cập cổ tại Quảng trường Tahrir, nơi từng quá tải do không gian hạn chế. Một số khác đến từ các khai quật mới tại Saqqara, khu nghĩa địa cổ nổi tiếng nằm cách đó khoảng 22 km.

Giám đốc điều hành Ahmed Ghoneim cho biết rằng bảo tàng được trang bị công nghệ tiên tiến, bao gồm các bài thuyết trình đa phương tiện và chương trình thực tế hỗn hợp. Ông giải thích mục đích là kết hợp di sản vượt thời gian của bảo tàng với sự sáng tạo của thế kỷ 21, đặc biệt là nhằm thu hút thế hệ trẻ. Ông nhấn mạnh: "Chúng tôi đang sử dụng ngôn ngữ mà thế hệ Z sử dụng."

Lễ khai trương Đại bảo tàng Ai Cập đã bị hoãn nhiều lần, với lần gần nhất là vào tháng 7 do xung đột ở Trung Đông, bao gồm cả cuộc khủng hoảng Gaza.

Tổng thống Ai Cập Abdel Fattah al-Sisi cùng nhiều nhà lãnh đạo thế giới dự kiến sẽ tham dự lễ khai mạc. Trước thềm buổi lễ, công tác thử nghiệm bắn pháo hoa đã được tiến hành tại khu vực kim tự tháp Giza, nơi có một lối đi được xây dựng để kết nối trực tiếp với bảo tàng.

Ngoài vai trò bảo tồn di sản, bảo tàng được kỳ vọng trở thành động lực du lịch văn hóa giúp phục hồi nền kinh tế sau nhiều năm khó khăn bởi phong trào Mùa xuân Ả Rập (2010-2011) và đại dịch COVID-19.

Theo số liệu chính thức, Ai Cập đã đón kỷ lục 15,7 triệu khách du lịch vào năm 2024, và chính phủ đặt mục tiêu tăng gấp đôi con số này vào năm 2032.

Chính phủ Ai Cập hy vọng công trình này sẽ thu hút thêm nhiều du khách lưu trú dài ngày, qua đó tạo ra nguồn ngoại tệ quan trọng để củng cố nền kinh tế.

Theo Hassan Allam, Giám đốc điều hành công ty quản lý bảo tàng, nơi đây dự kiến đón 15.000–20.000 khách mỗi ngày: “Cả thế giới đã chờ đợi ngày này".

Bộ trưởng Du lịch và Cổ vật Sherif Fathy khẳng định: “Đây là món quà mà Ai Cập gửi đến thế giới, thể hiện niềm tự hào và di sản bất diệt của chúng tôi”.

Tuy nhiên, sự kiện diễn ra trong bối cảnh nhiều lo ngại về an ninh hiện vật, sau khi hai cổ vật quý, trong đó có vòng tay vàng 3.000 năm tuổi của một pharaoh, bị đánh cắp tại Cairo trong những tuần gần đây.