Nhạc sĩ Nguyễn Quang Long: 'AI không thể thay thế trái tim con người'

Chỉ sau hai tháng đăng tải trên YouTube, bài hát đã đạt hơn 9 triệu lượt xem, trở thành một trong những bản nhạc AI phổ biến nhất hiện nay.

Với góc nhìn của một nhà nghiên cứu âm nhạc, nhạc sĩ Nguyễn Quang Long đã có những chia sẻ thú vị cùng phóng viên Báo Nhà báo và Công luận về hiện tượng này và cách ông nhìn nhận vai trò của con người trong kỷ nguyên âm nhạc mới.

"Say một đời vì em" – dấu mốc đặc biệt của nhạc AI

Nhạc sĩ Nguyễn Quang Long cho biết, ông cũng rất bất ngờ về hiệu ứng của bài hát "Say một đời vì em". “Ban đầu tôi không chú ý, nhưng khi ca khúc xuất hiện dày đặc trên mạng xã hội, bạn bè chia sẻ nhiều clip, nhiều đoạn phim có gắn giai điệu bài hát, tôi nhận ra đây là một hiện tượng đáng chú ý. Nếu vài tháng nữa điểm lại những thông tin nổi bật của đời sống âm nhạc năm nay, chắc chắn phải nhắc đến bài này", nhạc sĩ Long chia sẻ.

Theo ông Long, sự bùng nổ của ca khúc này đánh dấu một cột mốc trong lịch sử âm nhạc đương đại. “Cách đây 4–5 năm, những sản phẩm đầu tiên do AI tạo ra vẫn còn xa lạ và bị xem là thử nghiệm công nghệ. Nhưng đến nay, trí tuệ nhân tạo đã thực sự bước vào đời sống âm nhạc, tạo ra những tác phẩm có sức lan tỏa mạnh mẽ. Khán giả dường như đã quen với sự hiện diện của AI", ông nói.

Nhạc sĩ Nguyễn Quang Long cho rằng, sự phát triển của các phần mềm chuyên biệt như Suno AI hay Udio AI đang làm thay đổi căn bản khái niệm về sáng tạo âm nhạc.

“Chỉ cần một người hiểu cách vận hành AI, biết đưa ra câu lệnh phù hợp là có thể tạo ra một bản nhạc hoàn chỉnh. Điều này mở ra cơ hội để mọi người cùng tham gia sáng tạo, nhưng đồng thời cũng là thách thức lớn với những nhạc sĩ chuyên nghiệp được đào tạo bài bản", ông nói.

Theo ông, nếu trước đây sáng tác là “đặc quyền” của giới nhạc sĩ, thì nay âm nhạc bước sang thời kỳ dân chủ hóa, nơi bất kỳ ai có ý tưởng và công cụ đều có thể trở thành người sáng tạo. Tuy nhiên, điều này không đồng nghĩa với việc con người bị thay thế. Ngược lại, người nghệ sĩ phải thích ứng, học cách cộng tác cùng công nghệ để phát huy khả năng sáng tạo.

AI có thể hát hoàn hảo, nhưng chưa có trái tim

Nhiều người cho rằng giọng hát AI “không chênh phô, luôn chuẩn nhịp” nhưng lại thiếu cảm xúc. Nhạc sĩ Nguyễn Quang Long đồng tình, song ông cho rằng sự khác biệt ấy sẽ ngày càng mờ nhạt trong tương lai.

“Công nghệ đang tiến rất nhanh. Đến một thời điểm nào đó, chúng ta có thể khó nhận ra đâu là sản phẩm của con người và đâu là của trí tuệ nhân tạo. Nhưng dù thế nào, âm nhạc vẫn cần cảm xúc. Đó là điều khiến nghệ thuật sống mãi", nhạc sĩ Long bày tỏ.

Ông lấy ví dụ: “Trước đây, khi đàn organ ra đời, nhiều người lo rằng nó sẽ thay thế dàn nhạc. Rồi đến khi xuất hiện đĩa midi, các file nhạc thu sẵn, người ta cũng sợ rằng nghệ sĩ sẽ mất việc. Nhưng cuối cùng, âm nhạc vẫn tiếp tục phát triển, chỉ là chuyển sang hình thức sáng tạo mới. AI hôm nay cũng vậy".

Theo nhạc sĩ Nguyễn Quang Long, việc AI tham gia sáng tác âm nhạc là một quy luật tất yếu của thời đại số. Thay vì lo lắng, giới sáng tạo nên chủ động tiếp cận, tìm hiểu và khai thác công nghệ để phục vụ cho cảm hứng nghệ thuật.

“Âm nhạc là dòng chảy không ngừng. Ở bất kỳ thời điểm nào, vẫn luôn có những nhạc sĩ, nghệ sĩ mang đến tác phẩm đột phá, lay động trái tim công chúng. Những giá trị tinh túy ấy chỉ có thể đến từ con người – từ cảm xúc thật và trải nghiệm sống", ông khẳng định.

Nhạc sĩ Nguyễn Quang Long cho rằng, trí tuệ nhân tạo đang mở ra một chương mới cho âm nhạc thế giới. Con người không bị mất đi vai trò sáng tạo, mà chuyển sang vị thế người định hướng, người truyền cảm hứng và người kết nối với công nghệ.

“Dù đến từ AI hay con người, tình yêu âm nhạc vẫn là sợi dây gắn kết giữa người sáng tạo và người thưởng thức. Đó là ngôn ngữ chung vượt qua mọi ranh giới của công nghệ, thời gian và không gian", ông nói.