Dàn nhạc Mỹ chơi “Bèo dạt mây trôi”

Bên cây đàn cello, NSND Ngô Hoàng Quân lôi cuốn người nghe bằng những giai điệu da diết: “Mòn mỏi đêm thâu suốt năm canh. Anh ơi em vẫn đợi mỏi mòn. Thương nhớ ai chim ơi cho nhắn một đôi lời. Người đi xa có nhớ là nhớ ai ngồi trông cánh chim trời. Sao chẳng thấy đâu...”. “Những lời dân ca da diết vang vọng theo những cánh chim xa xứ và vỗ về an ủi họ như tiếng gọi quê hương nghìn năm, vạn năm không thể phai mờ, đã nằm thật sâu trong sinh mệnh của mỗi người con đất Việt, khiến người ta có cảm giác như đang bay về quê hương để cất lên tiếng gọi tha thiết: Người ơi! Người ơi! Có lẽ chính là tinh hoa hồn Việt đã khiến “Bèo dạt mây trôi” chạm vào trái tim bạn bè quốc tế”, NSND Ngô Hoàng Quân nói về ý nghĩa của những giai điệu trong bài quan họ được ông chuyển soạn hơn 10 năm trước cho dàn nhạc cổ điển phương Tây, nay đang vang lên ở nhiều sân khấu âm nhạc trong nước và quốc tế.

NSND Ngô Hoàng Quân cũng bày tỏ niềm tự hào, khi đúng vào Ngày Quốc khánh 2-9, tác phẩm âm nhạc dân gian do ông chuyển soạn đã được vang lên bởi dàn nhạc giao hưởng uy tín của Mỹ, ngay trên đất Mỹ. “Bèo dạt mây trôi” là một bài hát dân ca quan họ, với nội dung thể hiện nỗi nhớ của người con gái đối với người thương ở phương xa. Ca từ rất giản dị, gần gũi với nông thôn Việt Nam, sử dụng những hình tượng nghệ thuật như cánh bèo, chim, cá, mây, trăng, gió... tạo ra một khung cảnh nhớ nhung sâu lắng. “Những giá trị quý báu của bản dân ca này đã được thế giới vô cùng trân trọng”, NSND Ngô Hoàng Quân khẳng định. Nghệ sĩ cho biết, năm 1929, nhạc sĩ Đặng Ngọc Long đã sáng tác bài hát “Bèo dạt mây trôi”, đồng thời chuyển soạn cho độc tấu đàn ghi ta. Đặc biệt, tác phẩm nay đã được đưa vào Thư viện Quốc gia Đức và được đưa vào chương trình thi bắt buộc tại Cuộc thi ghi ta quốc tế Berlin, Đức kể từ năm 2006 đến nay.

Dàn nhạc ROCO, Mỹ biểu diễn bản chuyển soạn "Bèo dạt mây trôi" của Nghệ sĩ Nhân dân Ngô Hoàng Quân. Ảnh: FANPAGE ROCO

Sức lan tỏa và giá trị của “Bèo dạt mây trôi” vươn rộng ở nhiều quốc gia trên thế giới, không chỉ được người Việt Nam biểu diễn mà rất nhiều dàn nhạc, nghệ sĩ quốc tế sử dụng bản nhạc hoặc bài hát để thể hiện tài năng của mình. Nhạc sĩ, ca sĩ Tạ Quang Thắng từng mang đến những phút giây xúc động, ngỡ ngàng cho người nghe tại Liên hoan tiếng hát hữu nghị Trung Quốc-ASEAN năm 2015 diễn ra tại Bắc Kinh. Hát trên nền nhạc đệm phương Tây, trong hình ảnh khung cảnh quê hương bờ sông, bến nước trữ tình, giọng hát của nghệ sĩ Tạ Quang Thắng giữ nguyên hồn dân ca Việt Nam ngọt ngào, xúc cảm, đằm thắm, khiến khán giả thích thú khi thưởng thức bài hát “Bèo dạt mây trôi”.

Học nhạc, chơi nhạc, sáng tác âm nhạc dựa trên chất liệu dân ca với NSND Ngô Hoàng Quân đều là sự tiếp nối từ gia đình. Cha ông, Giáo sư (GS), NSND Ngô Hoàng Dương đã dạy Ngô Hoàng Quân những ngón đàn cello, trước khi nghệ sĩ theo học tại Nhạc viện Hà Nội (nay là Học viện Âm nhạc quốc gia Việt Nam) với GS, NSND Bùi Gia Tường. Năm 1976, nghệ sĩ Ngô Hoàng Quân được chọn đi học tại Nhạc viện Tchaikovsky (nay là Học viện Âm nhạc quốc gia Moskva) dưới sự hướng dẫn của GS S.Kalijanov. Sau khi tốt nghiệp bộ môn Violoncello, về nước, đứng trong một đội ngũ chừng 80 nhạc công, Ngô Hoàng Quân là bè trưởng cello, từng là soloist (nghệ sĩ độc tấu) trong các concerto viết cho cello và dàn nhạc của các nhạc sĩ lừng danh thế giới.

Bên cây đàn cello cổ điển phương Tây, tiếng đàn của NSND Ngô Hoàng Quân da diết, đằm thắm, tinh tế và giàu cá tính, không thiếu chất kỹ thuật, bài bản nhưng cũng nhiều nét phóng túng... Với NSND Ngô Hoàng Quân, ấn tượng sâu sắc của công chúng yêu nhạc cổ điển chính là những bản nhạc mang đậm tinh thần dân tộc, âm sắc dân ca Việt Nam, trong đó có “Bèo dạt mây trôi” qua tiếng đàn cello đằm thắm, tinh tế và sang trọng của ông.

MINH CHÂU