Nâng chuẩn thu nhập, cụ thể hoá các dịch vụ xã hội cơ bản - căn cứ xây dựng chính sách giảm nghèo bền vững giai đoạn mới

Theo đó, dự thảo Nghị định dự kiến nâng mức chuẩn thu nhập ở cả nông thôn và đô thị, đồng thời bổ sung, hoàn thiện hệ thống tiêu chí đo lường thiếu hụt dịch vụ xã hội cơ bản, làm căn cứ triển khai chính sách giảm nghèo bền vững trong giai đoạn mới.

Dự thảo Nghị định cũng gắn với mục tiêu tổng quát của Chương trình mục tiêu quốc gia giảm nghèo bền vững giai đoạn 2021-2025, với yêu cầu giảm tỷ lệ hộ nghèo 1-1,5% mỗi năm; giảm tỷ lệ hộ nghèo dân tộc thiểu số trên 3% mỗi năm; có ít nhất 30% huyện nghèo, 30% xã đặc biệt khó khăn thoát khỏi tình trạng nghèo vào năm 2025.

Về mặt thực tiễn, việc ban hành chuẩn nghèo đa chiều quốc gia giai đoạn 2026-2030 có ý nghĩa then chốt, làm cơ sở để Chính phủ và các cấp chính quyền hoạch định, thực hiện, giám sát chính sách giảm nghèo, đồng thời là thước đo để đánh giá kết quả các chương trình, dự án hỗ trợ.

Chuẩn nghèo đa chiều quốc gia giai đoạn 2026-2030 không chỉ là tiêu chí kỹ thuật, mà còn thể hiện cam kết chính trị và xã hội của Nhà nước trong việc bảo đảm mọi người dân đều có cơ hội vươn lên, tiếp cận đầy đủ dịch vụ cơ bản, từng bước nâng cao đời sống, thoát nghèo một cách bền vững.

Theo dự thảo, tiêu chí thu nhập - yếu tố cốt lõi trong xác định chuẩn nghèo được nâng lên đáng kể so với giai đoạn 2022-2025. Cụ thể, ở khu vực nông thôn, hộ nghèo là hộ có thu nhập bình quân đầu người từ 1,9 triệu đồng/người/tháng trở xuống; hoặc thu nhập trong khoảng trên 1,9 triệu đến 2,2 triệu đồng/người/tháng nhưng thiếu hụt từ 3 chỉ số dịch vụ xã hội cơ bản trở lên. Còn ở khu vực đô thị, hộ nghèo là hộ có thu nhập bình quân đầu người từ 2,5 triệu đồng/người/tháng trở xuống; hoặc trong khoảng trên 2,5 triệu đến 2,8 triệu đồng/người/tháng kèm thiếu hụt từ 3 chỉ số trở lên.

Cùng với nâng chuẩn thu nhập, dự thảo đã xây dựng hệ thống tiêu chí đo lường mức độ thiếu hụt dịch vụ xã hội cơ bản với 6 chiều, gồm: Việc làm (việc làm, tỷ lệ người phụ thuộc); y tế (bảo hiểm y tế, dinh dưỡng); giáo dục (trình độ của người lớn, tình trạng đi học của trẻ em); nhà ở (diện tích bình quân, chất lượng nhà ở); thông tin (sử dụng dịch vụ viễn thông); nước sinh hoạt, vệ sinh và môi trường (nguồn nước, nhà tiêu hợp vệ sinh, xử lý rác thải).

Các chỉ số này cũng được cụ thể hóa tại Phụ lục ban hành kèm theo Nghị định, nhằm bảo đảm đo lường khách quan, minh bạch và phù hợp với điều kiện phát triển kinh tế - xã hội hiện nay.