Khuyến học, khuyến tài ở Sơn La

Một buổi tối giữa núi rừng Tây Bắc, tiếng đọc bài vang lên trong lớp học tại Trường Tiểu học xã Tông Lạnh, huyện Thuận Châu (Sơn La). Điểm đặc biệt, học viên của lớp là những ông, bà, cô, chú dân tộc Thái, Mông đến từ 16 thôn, bản trên địa bàn xã...

Đồng chí Lò Thị Thủy, Phó chủ tịch UBND xã Tông Lạnh chia sẻ: “Để duy trì lớp học, chúng tôi phối hợp với Hội Khuyến học xã để tổ chức lớp, đồng thời đến các gia đình động viên bà con tới lớp. Mỗi học viên khi đi học sẽ được hỗ trợ 10.000 đồng/buổi và sách vở, bút viết. Nhờ vậy, bà con đến lớp ngày càng đông hơn”.

Lớp học tiếng Thái tại Trung tâm học tập cộng đồng xã Chiềng Bôm, huyện Thuận Châu (Sơn La).

Không chỉ riêng lớp học ở xã Tông Lạnh, huyện Thuận Châu còn duy trì 7 lớp xóa mù chữ tại các xã: Bản Lầm, Thôm Mòn, Púng Tra... với hơn 450 học viên. Đây là kết quả từ sự phối hợp chặt chẽ giữa hội khuyến học các cấp và Phòng Giáo dục và Đào tạo huyện Thuận Châu trong việc triển khai Chương trình “Đẩy mạnh phong trào học tập suốt đời trong gia đình, dòng họ, cộng đồng, đơn vị giai đoạn 2021-2030” theo Quyết định số 387/QĐ-TTg ngày 25-3-2022 của Thủ tướng Chính phủ. Những lớp học này không chỉ giúp bà con biết chữ mà còn mở ra cơ hội tiếp cận tri thức mới, giúp cải thiện cuộc sống và hòa nhập tốt hơn với cộng đồng.

Những năm qua, Hội Khuyến học tỉnh Sơn La đã trở thành “cánh tay nối dài” đưa tri thức đến với người dân ở khắp các bản làng. Hiện toàn tỉnh có hơn 81% gia đình đạt danh hiệu “Gia đình học tập”, 74% dòng họ được công nhận “Dòng họ học tập” và 88% cộng đồng đạt chuẩn “Cộng đồng học tập”. Đồng chí Mai Thu Hương, Chủ tịch Hội Khuyến học tỉnh Sơn La cho biết: “Những con số ấy không chỉ là kết quả, mà còn là động lực để Hội tiếp tục nhân rộng phong trào học tập trong toàn tỉnh. Chúng tôi không chỉ khuyến khích học tập trong gia đình mà còn đưa học tập đến cộng đồng, tạo nên một xã hội mà ở đó, mọi người đều có cơ hội học hỏi và phát triển”.

Tính riêng trong năm 2024, Hội Khuyến học tỉnh Sơn La đã vận động hơn 31,8 tỷ đồng từ các tổ chức, cá nhân trong và ngoài tỉnh để trao hàng nghìn suất học bổng, xây dựng các lớp học, hỗ trợ người dân vùng sâu, vùng xa tiếp cận với giáo dục. Không chỉ dừng lại ở các lớp học xóa mù chữ, các trung tâm học tập cộng đồng tại Sơn La cũng đang trở thành điểm tựa tri thức cho người dân. Với 204 trung tâm trải khắp các xã, phường, thị trấn, đây là nơi tổ chức các khóa học từ kỹ năng trồng trọt, chăn nuôi đến ứng dụng công nghệ vào đời sống. Những trung tâm này cũng là nơi bảo tồn văn hóa, nơi những câu chuyện cổ, những làn điệu dân ca được kể lại, truyền dạy cho thế hệ trẻ, qua đó, văn hóa các dân tộc được giữ gìn, tạo nên sự gắn kết giữa các thế hệ.

Lớp học xóa mù chữ cho phụ nữ ở bản Láy, xã Tân Xuân, huyện Vân Hồ (Sơn La).

Đồng chí Mai Thu Hương cho biết thêm, việc dạy văn hóa truyền thống các dân tộc không chỉ giúp các em nhỏ hiểu thêm về nguồn cội, mà còn là cách để khơi dậy lòng tự hào dân tộc. Khi các em nói được tiếng của ông bà mình, các giá trị truyền thống sẽ mãi được gìn giữ. Đặc biệt, những lớp học này không chỉ dành cho trẻ em mà còn mở cửa cho cả người lớn tuổi và cán bộ, công chức. Đây là bước đi mang tính chiến lược trong việc gắn kết cộng đồng và bảo tồn văn hóa địa phương.

Bên cạnh đó, Hội Khuyến học tỉnh Sơn La còn xây dựng mô hình “Ngôi nhà trí tuệ” để tạo không gian học tập linh hoạt cho người dân. Tại đây, họ có thể đọc sách, học trực tuyến hoặc tham gia các hoạt động văn hóa, thể thao. Đến nay, toàn tỉnh đã có 112 “Ngôi nhà trí tuệ” đi vào hoạt động, trở thành biểu tượng của tinh thần học tập không ngừng. Với sự nỗ lực trong công tác khuyến học, khuyến tài, ánh sáng tri thức đã và đang làm thay đổi cuộc sống của nhiều người dân ở các bản làng xa xôi, đó không chỉ là niềm tự hào của Sơn La, mà còn là bài học quý giá về sức mạnh của sự đoàn kết, đồng lòng trong hành trình xây dựng một xã hội học tập.

Bài và ảnh: HỒNG PHÚC - THU THẢO