Học sinh vi phạm trật tự an toàn giao thông: Trách nhiệm của ai?

Lực lượng Cảnh sát giao thông tổ chức cho các chủ kinh doanh trông giữ xe ký cam kết không trông giữ mô tô, xe máy cho học sinh chưa đủ điều kiện điều khiển. Ảnh: CA Hà Nội

Hàng chục nghìn học sinh vi phạm chỉ trong một ngày kiểm tra

Thực hiện Chỉ thị số 31 của Thủ tướng Chính phủ về tăng cường công tác bảo đảm trật tự, an toàn giao thông (TTATGT) cho lứa tuổi học sinh trong tình hình mới, vừa qua, Cục Cảnh sát giao thông (Bộ Công an) đã tổ chức kiểm tra việc chấp hành pháp luật về TTATGT của học sinh tại các cơ sở giáo dục trên toàn quốc.

Ngày 4/11/2025, CSGT tại 30/34 địa phương (trừ 4 địa phương bị ảnh hưởng mưa lũ là Hà Tĩnh, Quảng Trị, Huế, Đà Nẵng) đã phối hợp với đại diện ban giám hiệu nhà trường tiến hành tổng kiểm tra 5.591 bãi giữ xe (gồm 3.992 bãi trong trường và 1.599 bãi xung quanh trường).

Kết quả kiểm tra bước đầu đã phơi bày một thực trạng đáng báo động về sự thiếu ý thức tuân thủ pháp luật giao thông trong lứa tuổi học đường:

48.059 trường hợp học sinh bị phát hiện không đủ điều kiện điều khiển phương tiện đến trường. Đáng chú ý, có đến 43.988 trường hợp gửi xe tại bãi giữ xe ngay trong trường học.

22.758 trường hợp sử dụng mũ bảo hiểm không đạt chuẩn, trong đó gần 20.000 trường hợp gửi xe trong bãi giữ xe của trường.

Nghiêm trọng hơn, lực lượng chức năng còn phát hiện 54 trường hợp học sinh cất giấu hung khí trong xe, có 31 trường hợp để xe trong trường.

Cũng trong ngày tổng kiểm tra này, CSGT đã mời 45.459 phụ huynh đến làm việc, thông báo rõ hành vi vi phạm của con em và yêu cầu ký cam kết không giao xe cho học sinh.

Đồng thời, lực lượng CSGT đã yêu cầu 11.905 nhà trường và 3.027 bãi giữ xe xung quanh khu vực cổng trường tuân thủ cam kết không trông giữ xe mô tô, xe gắn máy cho học sinh vi phạm.

Duy trì kiểm tra những ngày sau, lực lượng CSGT phát hiện thêm những vi phạm tương tự.

Chỉ tính riêng tại tỉnh Thanh Hóa, trong 3 ngày (từ 4 đến hết 6/11), kiểm tra 188 bãi giữ xe tại 80 trường học, các tổ công tác phát hiện 1.573 trường hợp học sinh không đủ điều kiện điều khiển phương tiện đến trường (1.533 trường hợp gửi xe trong trường); 3.714 trường hợp sử dụng mũ bảo hiểm không đạt chuẩn (phần lớn là gửi xe trong trường).

Có 1.573 phụ huynh của học sinh vi phạm được mời đến ký cam kết.

Lực lượng CSGT cũng yêu cầu 80 nhà trường và 52 chủ bãi giữ xe xung quanh khu vực cổng trường không tiếp nhận trông giữ phương tiện của học sinh không đủ điều kiện.

Lỗ hổng trách nhiệm và quyết tâm của lực lượng công an

Những con số "khủng" trên là hồi chuông báo động về nguy cơ tai nạn giao thông rình rập, khiến Cục CSGT phải thẳng thắn đặt câu hỏi về trách nhiệm của nhà trường và phụ huynh đối với tính mạng, sức khỏe của con em mình.

Từ kết quả tổng kiểm tra, có thể thấy rõ sự buông lỏng quản lý, thể hiện qua hai vấn đề cốt lõi là phụ huynh chưa làm tròn trách nhiệm và nhà trường buông lỏng quản lý.

Việc gần 50.000 học sinh điều khiển xe mô tô, xe gắn máy đến trường khi chưa đủ tuổi hoặc chưa có giấy phép lái xe cho thấy, phần lớn phương tiện này được giao phó hoặc cho phép sử dụng bởi chính cha mẹ, người giám hộ.

Đây là hành vi vi phạm nghiêm trọng, không chỉ vi phạm luật giao thông mà còn thể hiện sự thiếu quan tâm, nuông chiều hoặc nhận thức chưa đầy đủ của người lớn, vô hình trung tiếp tay cho hành vi vi phạm pháp luật của con em.

Việc CSGT phải mời hàng chục nghìn phụ huynh đến ký cam kết là minh chứng rõ nhất cho "lỗ hổng" trách nhiệm từ phía gia đình.

Trong hơn 48.000 trường hợp vi phạm, có đến hơn 43.000 trường hợp được gửi xe ngay tại bãi giữ xe trong trường. Điều này cho thấy sự thiếu kiên quyết của ban giám hiệu và đội ngũ quản lý nhà trường trong việc tuân thủ các quy định về an toàn giao thông học đường, cũng như các cam kết đã ký với cơ quan chức năng.

Nếu nhà trường kiên quyết từ chối trông giữ xe của học sinh vi phạm điều kiện, số lượng vi phạm chắc chắn sẽ giảm đáng kể.

Đại diện một trường THPT chia sẻ, dù không có nhiều vi phạm phát hiện trong đợt kiểm tra này nhưng nhà trường vẫn tiếp tục duy trì việc rà soát danh sách học sinh sử dụng phương tiện cơ giới để đến trường, đồng thời phối hợp với phụ huynh yêu cầu cam kết không để các em điều khiển xe mô tô khi chưa đủ tuổi, chưa có giấy phép lái xe.

Trên thực tế, thời gian qua, lực lượng công an, đặc biệt là CSGT vẫn đang triển khai nhiều giải pháp đồng bộ nhằm hạn chế tối đa hành vi vi phạm.

Theo một lãnh đạo Công an phường Hà Đông, Hà Nội, bên cạnh việc phối hợp với chính quyền, nhà trường, các tổ chức chính trị xã hội đẩy mạnh tuyên truyền, phổ biến, giáo dục các quy định của pháp luật về TTATGT, lực lượng công an thường xuyên kiểm tra, xử lý vi phạm.

Đồng thời, áp dụng các chế tài linh hoạt, đảm bảo các quy định của pháp luật về quyền trẻ em; quá trình xử lý mềm dẻo, không gây bức xúc cho phụ huynh học sinh và làm ảnh hưởng đến tâm lý lứa tuổi học sinh theo đúng tinh thần Kế hoạch số 320 của Công an TP Hà Nội về tuyên truyền, kiểm tra, xử lý các trường hợp học sinh, phụ huynh vi phạm quy định của pháp luật về TTATGT trên địa bàn.

Tại lễ ký kết phối hợp hướng dẫn kỹ năng lái xe gắn máy an toàn cho học sinh THPT giai đoạn 2025 - 2028 giữa ngành giáo dục và công an (ngày 6/11/2025), Đại tá Thân Văn Duy, Phó Giám đốc Công an tỉnh Bắc Ninh khẳng định, công tác giáo dục kỹ năng an toàn giao thông cho học sinh là nhiệm vụ chiến lược, góp phần xây dựng con người văn minh, tự giác, trách nhiệm; lực lượng công an luôn đồng hành cùng ngành Giáo dục, đổi mới nội dung, đưa kỹ năng lái xe an toàn trở thành kỹ năng sống trong trường học.

Nhiều ý kiến đồng tình rằng, việc tổng kiểm tra chuyên đề của lực lượng CSGT không chỉ nhằm mục đích xử phạt mà còn là một đòn bẩy để đánh thức trách nhiệm của toàn xã hội, đặc biệt là hai chủ thể quan trọng nhất: Gia đình và nhà trường.

Chỉ khi ba bên Công an - Nhà trường - Gia đình cùng đồng hành, kiên quyết và thống nhất hành động, văn hóa giao thông an toàn, văn minh mới thực sự được hình thành trong lứa tuổi học đường.